Ένα παιδί μετράει κεφάλια

Ιστορίες του Βασίλη Τζανακάρη, κυρίως από την εποχή του Εμφυλίου, και όχι μόνο. Καλογραμμένες, ιστορικά ενδιαφέρουσες, συγκινητικές.

Βίωσα µια σειρά από γεγονότα που συνέβησαν στην πόλη µου τις Σέρρες αλλά και σ’ εµένα προσωπικά, που µε σηµάδεψαν από την παιδική µου ηλικία και που νοµίζω ότι έπρεπε να τα καταγράψω µε τη µορφή µιας σειράς βιωµατικών αφηγηµάτων ή και διηγηµάτων, στα οποία τα ίχνη της µυθοπλασίας που χρησιµοποίησα δεν αποτελούν το κεντρικό σηµείο αναφοράς αλλά βοηθούν στην καλύτερη κατανόησή τους. Όπως η ιστορία που δάνεισε τον τίτλο του βιβλίου, µε την εικόνα των κοµµένων κεφαλιών ανταρτών και κυρίως η τοποθέτησή τους στο πλέον κεντρικό σηµείο της πόλης µου ήταν κάτι σαν την οµηρική ύβρη που έµεινε ανεξίτηλα αποτυπωµένη στην παιδική µου µνήµη, καθώς αυτή και µόνο αυτή µπορούσε να καταγράφει µε ιδιαίτερα οδυνηρό τρόπο το βιωµατικό γεγονός.

Για το κατάκλειστο και σφραγισμένο σπίτι της περιοχής του Ιμαρέτ έμαθα διαβάζοντας γι’ αυτό κάτι παλιές κιτρινισμένες εφημερίδες της εποχής του Εμφύλιου. Εκείνα τα χρόνια ζούσε σ’ αυτό ένα αντρόγυνο με το μοναχοπαίδι τους, ένα αγόρι στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου. Oι γονείς, οργανωμένα στελέχη, πιστά στο κόμμα και φανατισμένα. Στο σπίτι τους, καθώς αυτό βρισκόταν στην άκρη της πόλης, απ’ όπου άρχιζαν ένα σωρό δίοδοι και μονοπάτια που οδηγούσαν στα γύρω βουνά, έκρυβαν όπλα, νάρκες, πολεμοφόδια. Tα βράδια κατέβαιναν οι αντάρτες, τα έπαιρναν με μουλάρια ή έφερναν καινούργια. O κίνδυνος ήταν τρισμέγιστος.

Aλλά όχι μόνο από αυτό. Yπήρχαν έγγραφα, κατάλογοι με ονόματα, κουπόνια εισφορών. Oι γονείς έτρεχαν δεξιά κι αριστερά να τα μοιράσουν, να μαζέψουν χρήματα για το κόμμα, τον αγώνα.

Γι’ αυτό µπορώ να πω ότι οι 27 αφηγήσεις µου είναι µια εσωτερική συνάντηση µε τον εαυτό µου, η ιχνηλάτηση µιας προσωπικής διαδροµής και αναζήτησης, µε ιδιαίτερα εµφανές το στοιχείο της απώλειας.

B. Tζ.