Ο θησαυρός του Ξέρξη

Ένα μυθιστόρημα περιπέτειας και συμβολισμού. Τα τέσσαρα τμήματα παρουσιάζουν πρόσωπα αντίστοιχα, αλλά και αντιφατικά. Το πρόβλημα της ταυτότητας του ποιοι είμαστε αληθινά και ποιοι θα μπορούσαμε να είμαστε, προς το καλύτερο ή το χειρότερο. Η αναζήτηση ενός θρυλικού θησαυρού του Βασιλιά Ξέρξη θαμμένου κάπου στους λόφους δυτικά των Αθηνών είχε απασχολήσει τα πρόσωπα του προηγούμενου μυθιστορήματος του Νάνου Βαλαωρίτη, «Απ' τα Κόκκαλα βγαλμένη», όπου τα κόκκαλα είναι τα ρητά των Ελλήνων που προκαλούν την αφήγηση.

Στον «Θησαυρό του Ξέρξη» ο πραγματικός ανεύρετος θησαυρός μετατρέπεται σε ανθρώπινο, συμβολικά, όπου παίζει ρόλο μια ιδεατή επανάσταση, σ' έναν ανάστατο κοινωνικά πλανήτη. Στον «Θησαυρό του Ξέρξη». η διήγηση προκαλείται από τα ιστορικά γεγονότα ως παρακείμενο, και υποφώσκουν οι διάφορες φάσεις της αλχημείας όπου το ζητούμενο είναι ο χρυσός ή μια μορφή ανεξάντλητης ενέργειας. Στο τελευταίο τμήμα, τα πρόσωπα όπως στα αλχημικά δοχεία ανακυκλώνονται σ' ένα ανθρωποφαγικό διονυσιακό συμπόσιο όπου ο πρωταγωνιστής και ο συγγραφέας ο ίδιος καταβροχθίζονται από τα πρόσωπα.
Ο «Θησαυρός του Ξέρξη». είναι ένα πολυεδρικό αφήγημα, όπου η μια σκηνή αντανακλάει και ρέει μέσα στην άλλη παρόλο που διατηρούνται ακέραιες και χωριστά, όπως ο κινητικός υδράργυρος των αλχημιστών, της Πρώτης Ύλης του Μεγάλου Έργου., που τελικά είναι ο άνθρωπος.

Κριτική:

Ενα μυθιστόρημα για το βάρος και την ουσία της ατομικής ταυτότητας. Τον θησαυρό του Ξέρξη, καταχωνιασμένο σε κάποιο λόφο στα δυτικά της Αθήνας, έψαξαν μετά μανίας οι ήρωες του προηγούμενου μυθιστορήματος του Νάνου Βαλαωρίτη υπό τον τίτλο «Απ' τα Κόκκαλα βγαλμένη». Στο ανά χείρας βιβλίο ο ίδιος θησαυρός αποκτά μια καθαρώς συμβολική λειτουργία, ενόσω ο συγγραφέας παίζει με την ιδέα της εξέγερσης σ' έναν πολιτικά και κοινωνικά αναστατωμένο (έτοιμο να εκραγεί απ' άκρου εις άκρον) πλανήτη. Ο Βαλαωρίτης συναιρεί στην αφήγησή του τα πιο διαφορετικά και ετερόνομα υλικά προκειμένου να συνενώσει την Ιστορία και τη μυθοπλασία σ' ένα αδιαίρετο σύνολο, το οποίο αρέσκεται να επιδεικνύει τον τρόπο της κατασκευής του, συγχωνεύοντας το χαμηλό και το υψηλό σε μια γλώσσα περιπαικτική και αυτοσαρκαστική, που αναδεικύει γρήγορα το μεταμοντέρνο πνεύμα του συγγραφέα - πνεύμα συγχρονισμένο με τις αναζητήσεις μιας εποχής η οποία ενδιαφέρεται για τις πολλαπλές και συχνά αλληλοαναιρούμενες όψεις της πραγματικότητας.

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Βιβλιοθήκη, 9/5/2008