Μινω- μυκηναϊκός Διόνυσος

Ένας ευσεβής πόθος που διακατείχε όλους όσοι κατά καιρούς ασχολήθηκαν με την προϊστορία της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας, φαίνεται ότι πραγματώνεται, και μάλιστα πέρα από κάθε προσδοκία.
Η παρουσία και δράση της αινιγματικότερης θεϊκής φυσιογνωμίας, του Διόνυσου, που συγχρόνως είναι και ο κύριος εκφραστής του λαϊκότερου θρησκευτικού βιώματος στην Ελλάδα των κλασικών χρόνων, εξακριβώνεται πλέον με οριστικό τρόπο στην θρησκεία του ένδοξου και ηρωϊκού παρελθόντος της χώρας, δηλ. της μινω-μυκηναϊκής εποχής. Είναι σαφές πια ότι ο θεός Διόνυσος αποτελεί την πεμπτουσία της θρησκευτικότητας των χρόνων που προηγήθηκαν της λεγόμενης «Σκοτεινής Περιόδου».
Ένα επίσης σημαντικό γεγονός, ίσως το σπουδαιότερο, είναι η διαπίστωση μιας Βασικής Θρησκευτικής Αρτηρίας, που συγκροτεί και διαχρονικά διαπερνά την θρησκευτική συνείδηση των κατοίκων του Ελλαδικού χώρου. Τι σημαίνει αυτό; Χωρίς ίχνος υπερβολής, θα μπορούσε να διατυπωθεί ότι τα θρησκευτικά ιδεώδη των Ελλήνων, από την μινω-μυκηναϊκή εποχή έως σήμερα παρέμειναν σχεδόν τα ίδια.