Κυριακή απόγευμα στη Βιέννη

ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΚΕΤΗ ΣΚΕΨΗ...

Ο φόβος είναι ευν οϊκή κατάσταση για δράση (φυγή ή άμυνα), καθώς προκαλείται από συγκεκριμένο αντικείμενο, αντίθετα το χαρακτηριστικό του άγχους (πραγματικού κι όχι νευρωσικού) είναι η οδυνηρή αναμονή ενός άγνωστου, ακαθόριστου κινδύνου. Έτσι κι ο σκοπός της ναζιστικής τρομοκρατίας «ήταν να δημιουργήσει για τον πληθυσμό τέτοιες συνθήκες, όπου κάθε αίσθημα ασφάλειας θα εξαφανιζόταν και τη θέση του θα έπαιρνε ένας άπαυτος, εξαιρετικά οδυνηρός, αγχώδης φόβος, που δεν θα επέτρεπε καμιά άλλη σκέψη και κανένα άλλο συναίσθημα. Έτσι θα οδηγούνταν ο λαός σε μια αληθινή ψυχική οπισθοδρόμηση. Γρήγορα έγινε φανερό πως δεν υπήρχαν παρά δύο μονάχα διέξοδοι από την οδύνη: ή η συνεργασία με τον κατακτητή ή η αντίστα¬η, που αν και μεγάλωνε τους κινδύνους, επέτρεπε την κυριαρχία του άγχους από τη δράση, τη γνώση και τη συνείδηση του κινδύνου».
Το διεγερτικό στάδιο, κατά το οποίο ο άρρωστος διακατέχεται από ανυπόφορο εκνευρισμό και υπερκινητικότητα. Το χαρακτηριστικότερο γεγονός αυτού του σταδίου είναι η άμβλυνση του αισθήματος της αηδίας, που σε συνδυασμό με την έλλειψη κάθε αί¬σθη¬σης ατο¬μι¬κής κι αν¬θρώ¬πι¬νης αξιο¬πρέ¬πειας, κα¬τέ¬βα¬ζαν τον άνθρωπο στο επίπεδο του ζώου. Η επιθετικότητα, τα παρανοϊκά σύνδρομα καθώς και η άμβλυνση των αισθημάτων αλληλεγγύης για το συνάνθρωπο θα είχαν οδηγήσει την κοινωνία στην πλήρη κανιβαλιστική έκπτωση αν μέσω του κινήματος Αντίστασης, των λαϊκών συσσιτίων κ.λπ., δεν είχε πραγματωθεί μια αντίθετη κίνηση «εξανθρωπισμού κι ενηλικίωσης της προσωπικότητας».
Τα όσα καταθέτουν παραπάνω επιστήμονες και επιστήμη για την κυριαρχία καταστάσεων φόβου / άγχους, που κατατρύχουν τον σύγχρονο πολίτη & άνθρωπο, αποτελούν μια απαρχή καταλυτικής σημασίας, ως προς την ψυχοσύνθεση του σημερινού ανθρώπου –ανεξαρτήτως του φίλου του. Τι έχει ωστόσο να πει η τέχνη, η ποίηση, οι φιλόσοφοι και συγγραφείς, οι οποίοι ζουν στον μικρό / μακρόκοσμο της οικουμενικής μας κοινότητας;
"Κυριακή απόγευμα στη Βιέννη" είναι ο τίτλος του καινούργιου βιβλίου της αγαπημένης μας Μάρως Βαμβουνάκη στις εκδόσεις Ψυχογιός (σελ. 315)

Ας δούμε τι γράφει η καταξιωμένη συγγραφέας μας, για τα άγχη και τον φόβο σε μια πρώτη ματιά.
" Μην κρίνεις από τις πράξεις καθεαυτές. Κοίτα την κρυφή πρόθεση, εκεί είναι η καθαρότητα ή όχι της καρδιάς. Ένας εγωπαθής διαλέγει και ρόλο αγίου, μοιράζει περιουσίες στην ελεημοσύνη. Όμως σκοπός του δεν είναι το έλεος, είναι ο αυτοθαυμασμός, ένας θρίαμβος στους γύρω. Μην εμπιστεύεσαι τα συναισθήματά σου, ούτε αγαπώ, ούτε δεν αγαπώ μη λες εύκολα. Δε συμπονάς όσο νομίζεις. Συμπονούμε και από ταύτιση, όχι από ανθρωπιά. Είναι ο φόβος μη συμβεί και σε μας το ίδιο κακό και προληπτικά το προβάρουμε. Πάντα εγώ! Ο πλησίον μένει απόμακρη γη. Η ουτοπία του άλλου! Η ψυχή είναι πανίσχυρη. Μην κολλάς στην ψυχανάλυση, προορίζεται για τις πληγές, μετά χρειάζεσαι την πνευματική περιπέτεια, μόνη σου. Όπως πας σε ορθοπεδικό αν σπάσεις ένα πόδι. Θα δέσει το κάταγμα, δε θα σου μάθει να βαδίζεις, ούτε το δρόμο, ούτε βέβαια τον προορισμό".

Στις σελίδες του νέου της βιβλίου η Μ. Β, μας ταξιδεύει στα ατμοσφαιρικά δρομάκια της Βιέννης. Ένας άνδρας έφτασε ως εκεί αναζητώντας έναν ήρεμο διάλογο με τον εαυτό του. Η επιλογή της Βιέννης δεν είναι τυχαία, αφού η πόλη σηματοδοτεί τη μουσική, τη τέχνη και τον ρομαντισμό, αλλά συνάμα είναι η πόλη όπου σπούδασε και εργάστηκε ο πατέρας της ψυχανάλυσης, Σίγκμουντ Φρόυντ.

Η έσω αυτή περιπλάνηση δύσκολη, επίπονη, όμως θεραπευτική. Ζωή και θάνατος, έρωτας, αγάπη και μοναξιά, φλόγες που κάνουν μέσα μας θλίψη και φοβίες μια φλέγουσα καιόμενη βάτος σιγοκαίνε, μαζί με ματαιώσεις που στοιχειώνουν τη ζωή μας. Την ουσία της ύπαρξής μας ουσιαστικά. Το κεφάλαιο Ο κόσμος των κοιμητηρίων, αγγίζει με έναν μοναδικό τρόπο την απώλεια, τον θάνατο, το πένθος και την οδύνη, το φοβερό αυτό πέρασμα στον άγνωστο άλλο κόσμο. Τα παραβολικά Παραμύθι της εύκολης ζωής και Χωρίς ανταμοιβή, και το αριστουργηματικό Διακριτικές προσφορές, για το δόσιμο, την αξιοπρέπεια και την μυστηριακή τέχνη της αγάπης.

Και σε αυτό το βιβλίο συναντούμε αυτοβιογραφικές αναφορές της συγγραφέως, εφόσον Μάρω Βαμβουνάκη δεν μονολογεί από απόσταση, δεν απλώνει δίχτυ ασφαλείας για τον εαυτό της. Ανοίγεται κι εκείνη θαρραλέα στον αναγνώστη της, εξιστορεί δικά της βιώματα, ασκεί αυτοκριτική, διδάσκεται πριν μας προτρέψει προς την αυτογνωσία και την επίγνωση.
Λόγος ζωντανός, ευαίσθητος, που σε αγγίζει σαν απαλό μητρικό χάδι και θες να τον «ακούς» όλο και περισσότερο τούτη τη φωνή αγάπης. Για να σκεφτείς όσα ήδη έχουμε γραμμένα μέσα μας, αλλά θαφτήκαν κάτω από άγχη και φοβίες, στην αίσθηση μιας αβάσταχτης απώλειας.

Το «Απόγευμα», έχει πολλά να δώσει –μια μορφή διαλόγων / υπόθεσης σίγουρα θα βοηθούσε τον αναγνώστη να απορροφήσει στοχασμούς, έννοιες, το απόσταγμα εντέλει που τόσο απλόχερα επεξεργάζεται / χαρίζει η Βαμβουνάκη. Κάτι αφηρημένο, μη ολοκληρωμένο και ασαφές συναντούμε επίσης στα "Ο παλιάτσος και η Άνιμα", "Φάντασμα της αξόδευτης αγάπης", "Χορός μεταμφιεσμένων" και "Μια μεγάλη καρδιά γεμίζει με ελάχιστα". Εξαίρεση, σε συγγραφική ολοκλήρωση, αποτελεί το «Ο Ντάνκαν αναζητά το Θεό» -στυλ Μπουκάι, όπου υπάρχει σταθερό νήμα νοημάτων / πλοκής.

Τα βιβλία της Μαρώ Βαμβουνάκη είναι καταπληκτικά και πολύτιμα εργαλεία για την πνευματική μας ανάπτυξη και την ψυχική μας ολοκλήρωση. Τα προτείνω ανεπιφύλακτα...

Βιβλίο χωρίς ουσία, κακογραμμένο με σύνθετες προτάσεις σε βαθμό που ξεχνάς τι διαβάζεις. Μπλέκει όρους ψυχολογίας και θρησκευτικούς όρους. Ήταν το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως και σίγούρα και το τελευταίο. Πολύ κουραστικό, αραιογραμμένο να πιάνει και χώρο.