Η ελληνορωμαϊκή αυτοκρατορία

"Η Ελληνορωμαϊκή αυτοκρατορία" του Πωλ Βεν περικλείει την εξέλιξη του αρχαίου κόσμου και ανοίγει, έτσι, ένα παράθυρο για την κατανόησή του αλλά και για την κατανόηση όσων ακολούθησαν (του χριστιανισμού συμπεριλαμβανομένου). Εκ πρώτης όψεως ένας κοινός πολιτισμός αφού ο νικητής, η Ρώμη, αφομοιώνεται από τον πολιτισμό του κατακτημένου ελληνισμού. Αφομοιώνεται όμως εντελώς; Και, κυρίως, τι σημαίνει αυτή η αφομοίωση; Αυτή η πρώτη "παγκοσμιοποίηση" στην Ιστορία, που εξελίσσεται σε έναν κόσμο μεγάλης ποικιλίας ταυτοτήτων, ο οποίος ούτε την ενότητά του εξασφαλίζει αλλά ούτε και κονιορτοποιείται. Με δυο λόγια: και εθνικότητα και αυτοκρατορία.

Η πολιτιστική ομοιογένεια των δυο πολιτισμών, του ελληνικού και του ρωμαϊκού, αναλύεται στα διάφορα κεφάλαια του βιβλίου, χάρις σε μια σειρά θεμάτων που το ένα μετά το άλλο αναδεικνύουν τι είναι κοινό στους δυο πολιτισμούς αλλά και τι είναι ανομοιογενές ή διαφορετικό: η εξουσία, η ψυχολογία του πολίτη, οι κοινωνικές τάξεις, η ταυτότητα, η σχέση με την Ανατολή, η τέχνη και η πολιτική προπαγάνδα, η στάση απέναντι στη βία, το πάθος, η αναζήτηση της προσωπικής τελοιοποίησης.

Μακριά από τα εύκολα στερεότυπα περί πολιτισμών και ωραιοποιημένης πολιτιστικότητας, από την τρέχουσα ρητορεία περί ταυτοτήτων, το έργο του Πωλ Βεν είναι μια ιστορική διερεύνηση των αναπόφευκτων συγκρούσεων στα σημεία συνάντησης της διαφορετικότητας. Ένα βιβλίο που μας οδηγεί στην αναθεώρηση όσων γνωρίζαμε για την αρχαιότητα, αλλά και σε έναν στοχασμό για τον σύγχρονο κόσμο και τη δική του παγκοσμιοποίηση.