Η αρχή της ισότητας των όπλων και τα διαδικαστικά προνόμια του Δημοσίου στην πολιτική δίκη

Το βιβλίο αυτό καλύπτει ένα κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας, προσεγγίζοντας μονογραφικά την αρχή της ισότητας των όπλων στο πλαίσιο της πολιτικής δίκης. Στόχος της μελέτης είναι να αναδειχθεί η συμβολή της θεμελιώδους αυτής αρχής στην πραγμάτωση του κράτους δικαίου, αλλά και να καταδειχθούν οι πλείστες δυστυχώς παραβιάσεις της σε επίπεδο διαδικαστικών προνομίων του Δημοσίου.

Το πρώτο κεφάλαιο έχει καθαρώς εισαγωγικό της γενικής ιδέας της ισότητας χαρακτήρα, ενώ επιχειρείται και μια προσέγγιση της νομικής ισότητας τόσο σε επίπεδο Συντάγματος όσο και σε επίπεδο θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ε.Ε. . Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται τα ιστορικά, δικαιοπολιτικά και νομοθετικά θεμέλια της αρχής της ισότητας των διαδίκων ως ακρογωνιαίου λίθου μιας χρηστής δίκης. Επίσης, παρουσιάζονται οι ειδικότερες εκφάνσεις της αρχής σε δικονομικό επίπεδο και συγκεκριμένα της ίσης μεταχείρισης από τον νόμο και της ίσης μεταχείρισης από τον δικαστή. Με αρωγό την πλούσια νομολογία του ΕΔΔΑ σκιαγραφείται εν συνεχεία εννοιολογικά η αρχή της ισότητας των όπλων. Η μελέτη τάσσεται υπέρ της απαρέγκλιτης τήρησης της τυπικής ισότητας των διαδίκων στο χώρο του δικονομικού δικαίου, καταλήγοντας ότι τυχόν περιορισμός της λόγω της ανάγκης προστασίας του γενικότερου συμφέροντος θα πρέπει να γίνεται σε εξόχως ακραίες περιπτώσεις.

Στο τρίτο κεφάλαιο διαχωρίζονται οι περιπτώσεις όπου ο δικονομικός νομοθέτης εισάγει ορισμένης μορφής εύνοια υπέρ του ενός ή του άλλου διαδίκου προκειμένου να πραγματώσει ουσιαστικά την τυπική ισότητα, οι ρυθμίσεις που συνιστούν ανεκτές ή φαινομενικές μόνο αποκλίσεις της διαδικαστικής ισότητας και, τέλος, οι διατάξεις που πράγματι την παραβιάζουν.

Όπως καταδεικνύεται ξεκάθαρα στη μελέτη στο σύστημα του ΚΠολΔ οι ρωγμές είναι οριακές και σπάνιες στις σχέσεις μεταξύ των ιδιωτών. Αντίθετα, στη Χώρα μας η παραβίαση της ισότητας των όπλων εντοπίζεται στο νοσηρό φαινόμενο της διαδικαστικής υπεροπλίας του Δημοσίου. Στο τέταρτο κεφάλαιο επισημαίνονται επώνυμα τα δικονομικά προνόμια του Δημοσίου τόσο στο πλαίσιο της διαγνωστικής διαδικασίας όσο και στο πλαίσιο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την αναλυτική επισκόπησή τους είναι ότι πολλές από τις αποκλίνουσες υπέρ του Δημοσίου ρυθμίσεις δεν εξακολουθούν να υπηρετούν με ορατό τρόπο, συγκεκριμένο και υπαρκτό σήμερα δημόσιο συμφέρον. Στο πέμπτο κεφάλαιο η μελέτη πραγματεύεται το ζήτημα των έννομων συνεπειών της παραβίασης της ισότητας των όπλων, ενώ στο έκτο και τελευταίο κεφάλαιο γίνεται μια προσπάθεια οριοθέτησης της αρχής της ισότητας των όπλων στο πλαίσιο της διαιτησίας, της διαμεσολάβησης και της διοικητικής διαδικασίας ελέγχου του ανταγωνισμού.

Η μελέτη, πέραν της θεωρητικής της αξίας, αποτελεί χρήσιμο οδηγό και για τον νομικό της πράξης σε αντιδικίες με το Δημόσιο στο πλαίσιο της πολιτικής δίκης, ενώ τα ευρετήρια λημάττων και νομικών κανόνων, που συνοδεύουν το βιβλίο, συμβάλλουν στον ευχερέστερο και ταχύτερο εντοπισμό της ζητούμενης πληροφορίας.