Αυξεντιανός Μετανοημένος [1752]

Αυξεντιανός μετανοημένος" - Μια κωμωδία για το μαύρο χρήμα, την καλογερική και τα αγιωτικά. Είναι η πρώτη γραμμένη σε πεζό λόγο κωμωδία του νεοελληνικού θεάτρου. Προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη του 18ου αιώνα και εκδίδεται για πρώτη φορά. Το θέμα του έργου είναι η δράση υπαρκτού προσώπου, ενός διάσημου μοναχού, ο οποίος έδρασε στη Μικρά Ασία και ήταν γνωστός ως άγιος και θεραπευτής. Ο σκοπός της σάτιρας είναι η εξουδετέρωση της λατρείας που έδειχνε ο κόσμος στον καλόγερο, ο οποίος καταγγέλλεται ως τσαρλατάνος και αιρετικός. Στην κωμωδία παρελαύνουν μισθωμένοι «άρρωστοι», «δαιμονισμένοι», πατριάρχες, καλόγεροι, κληρικοί και μυστικοσύμβουλοι, ενώ αποκαλύπτονται ίντριγκες και ολόκληρο μυστικό δίκτυο υποστηρίξεως του ασκητή που είχε γοητεύσει τα πλήθη, τα οποία συνέρρεαν έξω από το σπίτι του για να τον ακούσουν οιστρηλατημένο να κηρύττει. Η εμπεριστατωμένη Εισαγωγή αναλύει όλα τα ζητήματα που συνδέονται με το κείμενο και τον συγγραφέα του. Πρόκειται για ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα δραματοειδή κείμενα του 18ου αιώνα, από θεολογική, πολιτισμική, ιστορική, γλωσσική, φιλολογική, υφολογική, ιδεολογική, δραματουργική και θεατρολογική άποψη. Η ανάγνωση είναι πραγματικά συναρπαστική και μας οδηγεί σε μια εποχή και σε ένα χώρο, από τον οποίο απουσιάζουν οι πηγές για τις λεπτομέρειες του δημοσίου βίου. Με την άρτια από κάθε άποψη έκδοση του εκτενούς κειμένου η ελληνική προεπαναστατική γραμματολογία αποκτά ένα νέο πολύτιμο τεκμήριο, το οποίο, μελλοντικά, θα μνημονευθή σε όλες τις ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας.