0
Your Καλαθι
Τα Ανεξάρτητα Συστήματα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ)
Έκπτωση
10%
10%
Περιγραφή
Το έργο «Τα Ανεξάρτητα Συστήματα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ)» αποτελεί πρωτότυπη και σημαντική συμβολή στην προσέγγιση του Δικαίου της Ενέργειας. Αναδεικνύει το πλούσιο δογματικό υπόβαθρο της προβληματικής των ΑΣΦΑ, τα οποία συνιστούν ιδιαιτερότητα της ελληνικής έννομης τάξης και τα οποία αντιμετωπίζονται ως ουσιώδεις υποδομές, και παρουσιάζει διεξοδικά όλα τα έργα ΑΣΦΑ που λειτουργούν, αναπτύσσονται ή σχεδιάζονται, σήμερα, στην Ελλάδα.
Στο βιβλίο εξετάζονται μέσα από εμπεριστατωμένη νομολογιακή θεμελίωση (σε εθνικό & ενωσιακό επίπεδο) και επισημάνσεις συγκριτικού δικαίου, κρίσιμα ζητήματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε:
• Εθνική & ενωσιακή διάσταση του τομέα
• Οργάνωση Υποδομών
• Συστήματα Μεταφοράς
• Εγκαταστάσεις Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ)
• Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου
• Πρακτική Εφαρμογή
• Αδυναμίες, προοπτικές & προκλήσεις ισχύοντος πλαισίου
ενώ παράλληλα αναλύονται προκλήσεις που δημιουργούν για τα ΑΣΦΑ και, γενικότερα, για τη ρύθμιση του τομέα του φυσικού αερίου, οι νέες τεχνολογίες (ζητήματα cybersecurity, power-to-gas κ.ά.), αλλά και η ανάπτυξη νέων πηγών ενέργειας (π.χ. υδρογόνο).
Σκοπός του βιβλίου είναι να παρουσιάσει διεξοδικά τους κανόνες που διέπουν την ανάπτυξη υποδομών φυσικού αερίου, να προσφέρει μία συστηματοποίηση του δαιδαλώδους και πολυεπίπεδου κανονιστικού πλαισίου που ρυθμίζει τα ΑΣΦΑ και να προτείνει λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων ή την πλήρωση κενών που έχουν διαπιστωθεί κατά την εφαρμογή του.
Το βιβλίο απευθύνεται κυρίως σε νομικούς της πράξης και στελέχη επιχειρήσεων που ασχολούνται με το Δίκαιο της Ενέργειας και την ανάπτυξη τέτοιου είδος υποδομών.
Περιεχόμενα
Πρόλογος Διευθυντών Σειράς VII
Πρόλογος Γ. Κουρνιώτη IX
Προλογικό σημείωμα συγγραφέως - Ευχαριστίες XI
Συντομογραφίες - Αρκτικόλεξα XXVII
Εισαγωγή 1
1Αντικείμενο μελέτης, έναυσμα και σκοπός 1
2Δομή 5
Α' Μέρος Η αγορά φυσικού αερίου – Εθνική και ενωσιακή διάσταση
1ο Κεφάλαιο Επισκόπηση της αγοράς φυσικού αερίου 13
1Η ιστορία του φυσικού αερίου 15
2Τι είναι το φυσικό αέριο 16
3Το φυσικό αέριο στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας 20
4Η σημασία του φυσικού αερίου για την Ευρωπαϊκή Ένωση 30
5Η διαμόρφωση της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου από το μονοπώλιο προς την απελευθέρωση 32
6Η πορεία του φυσικού αερίου στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο 34
Ι.Η ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν τη Συνθήκη της Λισαβόνας 34
ΙΙ.Η διαμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας και η ειδική σημασία του άρθρου 194 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 37
α)Το πλαίσιο άσκησης της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης – άρθρο 194 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 38
β)Οι στόχοι της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης – άρθρο194 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 39
γ)Η διαδικασία λήψης των αποφάσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρο 194 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 42
δ)Η συντρέχουσα αρμοδιότητα των κρατών μελών – Άρθρο 194 και άρθρο 4 παράγραφος 4 εδάφιο (θ) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 43
7Η πορεία του φυσικού αερίου στο παράγωγο ενωσιακό δίκαιο 45
Ι.Η πρώτη «γενιά» μέτρων για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας 47
ΙΙ.Η δεύτερη «γενιά», αλλά πρώτη «δέσμη», μέτρων 49
ΙΙΙ.Η τρίτη «δέσμη» μέτρων 53
IV.Το Χειμερινό Πακέτο: καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους 56
8Η διάρθρωση της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου 62
Ι.Δραστηριότητες φυσικού αερίου στην Ελλάδα 62
ΙΙ.Σημαντικά Έργα Υποδομής - Διακρατικές Συμφωνίες - Αεριοκίνηση 71
ΙΙΙ.Ειδικά η Μεταφορά Φυσικού Αερίου 75
ΙV.Ειδικά η Διανομή Φυσικού Αερίου 83
V.Ειδικά η Προμήθεια Φυσικού Αερίου – Ενιαία Αγορά Φυσικού Αερίου 96
VI.Οδικός Χάρτης Αγοράς Φυσικού Αερίου 2017-2022 101
2ο Κεφάλαιο Η χονδρεμπορική (;) αγορά φυσικού αερίου 111
1Εισαγωγικές επισημάνσεις σε σχέση με τη χονδρεμπορική αγορά ενέργειας 113
2Σύστημα υποχρεωτικών δημοπρασιών ενέργειας – Mandatory Pool 114
3Χρηματιστήρια Ενέργειας 119
Ι.Προλεγόμενα 119
ΙΙ.Η χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας στη χώρα μας – Η περίπτωση του ηλεκτρισμού 120
ΙΙΙ.Η χρηματοπιστωτική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας 125
IV.Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) 130
V.Η πορεία προς μια χρηματιστηριακή αγορά φυσικού αερίου στη χώρα μας 133
4Διμερείς συναλλαγές ενέργειας 136
3ο Κεφάλαιο Ο ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στην αγορά φυσικού αερίου 139
Ι.Οι διευρυμένες αρμοδιότητες της ΡΑΕ στην αγορά ενέργειας, με έμφαση στην αγορά φυσικού αερίου 141
ΙΙ.Τα μέσα που διαθέτει η ΡΑΕ για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της 148
III.Ο θεσμός της μόνιμης διαιτησίας στη ΡΑΕ 152
α)Γενικές επισημάνσεις 152
β)Η πρώτη (και μοναδική) διαιτητική απόφαση της ΡΑΕ 154
IV.Η σχέση της ΡΑΕ με τους ενωσιακούς θεσμούς, τις Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας άλλων κρατών μελών και άλλες εθνικές Ανεξάρτητες Αρχές 161
Συμπεράσματα Α' Μέρους 165
Β' Μέρος Τα Ανεξάρτητα Συστήματα Φυσικού Αερίου και οι κανόνες που τα διέπουν
1ο Κεφάλαιο Βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου, με έμφαση στα ΑΣΦΑ 167
1Διχοτόμηση της ελεύθερης αγοράς φυσικού αερίου σε ανταγωνιστικές και μη ανταγωνιστικές (μονοπωλιακές) δραστηριότητες 171
Ι.Οι υποδομές φυσικού αερίου ως φυσικά μονοπώλια 171
ΙΙ.Μοντέλα οργάνωσης των βιομηχανιών δικτύου 175
α)Το μοντέλο του δημοσίου μονοπωλίου 177
β)Το μοντέλο της ελεύθερης αγοράς 179
2Διαχωρισμός των επιχειρήσεων φυσικού αερίου 185
Ι.Εννοιολογικές διευκρινίσεις – Ratio θέσπισης 185
ΙΙ.Είδη διαχωρισμού και η πορεία τους στην ενεργειακή αγορά μέχρι?την?εισαγωγή του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού 187
α)Λογιστικός Διαχωρισμός 189
β)Λειτουργικός Διαχωρισμός 193
γ)Νομικός Διαχωρισμός 200
ΙΙΙ.Ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός και τα εναλλακτικά αυτού μοντέλα (Οδηγία 2009/73/ΕΚ και ν. 4001/2011) 204
α)Εισαγωγικές επισημάνσεις 204
β)Ιδιοκτησιακός διαχωρισμός (Ανεξάρτητων) Συστημάτων Φυσικού Αερίου 206
γ)Ανεξάρτητος Διαχειριστής Συστήματος (Independent System Operator–ISO) 212
(i)Βασικά στοιχεία του μοντέλου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος- Διορισμός 212
(ii)Τα καθήκοντα του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος και του ιδιοκτήτη του συστήματος 215
(iii)Ειδικές υποχρεώσεις των ρυθμιστικών αρχών σε περίπτωση διορισμού Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος – Ζητήματα διαχωρισμού 216
(v)Το μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος στην Ελλάδα 219
δ)Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς – Independent Transmission Operator (ΙΤΟ) 222
(i)Βασικά χαρακτηριστικά 222
(ii)Πάγια στοιχεία, εξοπλισμός, προσωπικό και ταυτότητα τουΑνεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 223
(iii)Ανεξαρτησία του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 224
(iv)Ανεξαρτησία του προσωπικού και διαχείριση του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 226
(v)Εποπτικό Όργανο 228
(vi)Πρόγραμμα συμμόρφωσης και υπεύθυνος συμμόρφωσης 229
(vii)Ανάπτυξη δικτύου και εξουσία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις 232
(viii)Εξουσία λήψης αποφάσεων σχετικά με τη σύνδεση εγκαταστάσεων αποθήκευσης, εγκαταστάσεων επαναεριοποίησης ΥΦΑ και βιομηχανικών πελατών στο σύστημα μεταφοράς 234
(ix)Η εφαρμογή του μοντέλου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς στην Ελλάδα 234
ε)Διορισμός και πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς 236
(i)Διορισμός και πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σε σχέση με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 236
(ii)Διορισμός και πιστοποίηση διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σε σχέση με τρίτες χώρες 238
στ)Διαχωρισμός Εγκαταστάσεων ΥΦΑ και Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου και διορισμός διαχειριστών 241
ζ)Διαχωρισμός Δικτύων Διανομής – Πιστοποίηση 241
(i)Διορισμός και καθήκοντα των διαχειριστών δικτύων διανομής 241
(ii)Διαχωρισμός των διαχειριστών δικτύων διανομής σε επίπεδο ενωσιακής νομοθεσίας 242
(iii)Ο διαχωρισμός των διαχειριστών δικτύων διανομής φυσικού αερίου στην εθνική έννομη τάξη - Πιστοποίηση 244
3Παροχή πρόσβασης σε τρίτους (Third-Party Access ή TPA) 247
Ι.Εννοιολογικές διευκρινίσεις – Ratio θέσπισης 247
ΙΙ.Είδη TPA 253
α)Διαπραγματευόμενη πρόσβαση (negotiated TPA) 253
β)Ρυθμιζόμενη πρόσβαση (regulated TPA) 253
γ)Μοναδικός αγοραστής (single buyer) 254
ΙΙΙ.TPA σε Συστήματα Μεταφοράς, Εγκαταστάσεις ΥΦΑ και Δίκτυα Διανομής 255
IV.TPA σε Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 258
4Τιμολόγηση πρόσβασης και χρήσης υποδομών φυσικού αερίου (Tariff regulation and monitoring) 266
Ι.Ενωσιακή διάσταση 266
ΙΙ.Η εθνική ρύθμιση σε σχέση με την τιμολόγηση των δραστηριοτήτων φυσικού αερίου 268
5Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) 270
I.Η έννοια των ΥΚΩ και η σημασία τους για τον τομέα της ενέργειας 270
ΙΙ.Οι ΥΚΩ στην ενωσιακή ενεργειακή νομοθεσία 272
ΙΙΙ.Οι ΥΚΩ υπό το πρίσμα της εθνικής ενεργειακής νομοθεσίας 276
α)Η γενική ρύθμιση για τις ΥΚΩ στην εθνική αγορά ενέργειας 276
β)Διαδικασία ανάθεσης της παροχής ΥΚΩ με πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος – Υπολογισμός αντισταθμίσματος 279
γ)Προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου (φυσικού αερίου και ηλεκτρικής?ενέργειας) 281
δ) Προμηθευτής Καθολικής Υπηρεσίας ηλεκτρικής ενέργειας 285
6Επιπλέον υποχρεώσεις των διαχειριστών συστημάτων φυσικού αερίου 287
Ι.Αρχές για τους μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας και τις διαδικασίες διαχείρισης συμφόρησης που αφορούν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς 288
ΙΙ.Αρχές που διέπουν τους μηχανισμούς καταμερισμού δυναμικότητας και τις διαδικασίες διαχείρισης συμφόρησης όσον αφορά τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και ΥΦΑ 289
ΙΙΙ.Απαιτήσεις διαφάνειας που αφορούν διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς 290
IV.Απαιτήσεις διαφάνειας που αφορούν τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και τις εγκαταστάσεις ΥΦΑ 291
V.Κανόνες εξισορρόπησης και τέλη διαταραχής ισορροπίας 293
VI.Εμπορία δικαιωμάτων δυναμικότητας 294
VII.Ανάπτυξη συστήματος και εξουσία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις 294
VIII.Πρόσβαση σε ανάντη δίκτυα αγωγών 296
IX.Ασφάλεια εφοδιασμού 298
7Χορήγηση εξαίρεσης από τις βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου 299
Ι.Ratio θέσπισης δυνατότητας εξαίρεσης από τις βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου 299
ΙΙ.Κριτήρια χορήγησης εξαίρεσης – Ρόλος εμπλεκομένων φορέων 300
ΙΙΙ.Διαδικασία χορήγησης εξαίρεσης – Market Test 302
IV.Λήψη απόφασης εξαίρεσης 304
V.Η χορήγηση εξαίρεσης κατά το εθνικό δίκαιο 306
2ο Κεφάλαιο Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Ενεργειακού Νόμου και του?Κανονισμού Αδειών Φυσικού Αερίου 307
1Ορολογικές διευκρινίσεις – Διαχρονικό Δίκαιο 309
2Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Ενεργειακού Νόμου (ν. 4001/2011) 315
Ι.Άδεια ΑΣΦΑ και κριτήρια χορήγησής της 315
ΙΙ.Διενέργεια διαγωνισμού για τη χορήγηση Άδειας ΑΣΦΑ 318
ΙΙΙ.Χορήγηση απαλλαγής από τους κανόνες που διέπουν τις?λειτουργούσες ως ΑΣΦΑ υποδομές φυσικού αερίου 319
IV.Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ – Υποχρεώσεις διαχωρισμού 320
V.Αρμοδιότητες Διαχειριστή ΑΣΦΑ 322
VI.Ο Κώδικας Διαχείρισης ΑΣΦΑ και το περιεχόμενό του 324
VII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με τις υπόγειες Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 326
VIII.Ειδικά χωροταξικά ζητήματα σε σχέση με τη διαδρομή και την?εγκατάσταση των ΑΣΦΑ (περίπτωση αγωγών) – Απόκτηση?δικαιωμάτων γης 327
α)Εισαγωγικές επισημάνσεις – Νομικές βάσεις ρύθμισης χωροταξικών ζητημάτων των ΑΣΦΑ 327
βΔιαδρομή και εγκατάσταση αγωγού φυσικού αερίου που αποτελεί ΑΣΦΑ 329
γ)Περιορισμοί κυριότητας δυνάμει ειδικού νόμου (ν. 4001/2011) λόγω διέλευσης ΑΣΦΑ 330
δ)Παρακατάθεση αποζημιώσεων και αναγνώριση δικαιούχων 332
ε)Χρησιμοποίηση δημοτικών εκτάσεων – Αναγκαστική απαλλοτρίωση – Ποινικές κυρώσεις - Μεταγραφή 334
στ)Παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, παραλίας – Υποθαλάσσια έργα – Χρήση?λιμένα 336
ζ)Παρεκκλίσεις για απόκτηση ακινήτων – Ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις – Άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας 336
3Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Κανονισμού Αδειών Φυσικού Αερίου 338
I.Προλεγόμενα σε σχέση με τον Κανονισμό Αδειών Φυσικού Αερίου 338
ΙΙ.Διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση Άδειας ΑΣΦΑ και Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 339
ΙΙΙ.Αξιολόγηση των αιτήσεων και απόφαση χορήγησης Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 348
IV.Γενικοί και ειδικοί όροι Άδειας ΑΣΦΑ και Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 351
α)Γενικοί όροι Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 351
β)Ειδικοί όροι Άδειας ΑΣΦΑ 353
γ)Ειδικοί όροι Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 354
V.Χρονική διάρκεια και ανανέωση Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 358
VI.Τροποποίηση, μεταβίβαση και ανάκληση Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 359
VII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με την Άδεια ΑΣΦΑ 363
VIII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με την Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ 364
α)Αντικείμενο και προϋποθέσεις χορήγησης Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 364
β)Η ανάθεση πράξεων διαχείρισης του ΑΣΦΑ σε τρίτους 365
4Διακρατικές συμφωνίες για ΑΣΦΑ 368
5Ο ρόλος των κωδίκων, των κανονισμών και των συμβάσεων-πλαίσιο στη ρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου, με έμφαση στα?ΑΣΦΑ 369
3ο Κεφάλαιο Τα Συστήματα Φυσικού Αερίου στην Ευρώπη 373
1Προλεγόμενα 375
2Η περίπτωση της Γαλλίας 380
Ι.Γενικά στοιχεία για την αγορά φυσικού αερίου της Γαλλίας 380
ΙΙ.Συστήματα μεταφοράς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού?αερίου 383
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 385
3Η περίπτωση της Γερμανίας 387
I.Γενικά στοιχεία για την αγορά φυσικού αερίου στη Γερμανία 387
ΙΙ.Συστήματα μεταφοράς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού?αερίου 391
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 395
4Επισκόπηση των Τερματικών Σταθμών ΥΦΑ στην Ευρώπη 397
Συμπεράσματα Β' Μέρους 403
Γ' Μέρος Πρακτική εφαρμογή – Τα ΑΣΦΑ στην ελληνική επικράτεια
Προλεγόμενα Η παρουσία των ΑΣΦΑ στην εθνική αγορά φυσικού αερίου 405
1ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητα Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου 407
1Ο Διασυνδετήριος Αγωγός TAP 409
Ι.Γενικά χαρακτηριστικά του αγωγού TAP 409
ΙΙ.Ιστορικό του έργου του TAP 415
III.Ρυθμιστικές παράμετροι του αγωγού TAP 418
α)Άδεια ΑΣΦΑ και Απόφαση Εξαίρεσης 418
β)Έγκριση πλαισίου διενέργειας market test για επαύξηση δυναμικότητας 421
γ)Πιστοποίηση και υποχρεώσεις που απορρέουν από το μοντέλο ITO – Άδεια Διαχείρισης 422
δ)Δημοπρασίες στα Σημεία Διασύνδεσης Νέα Μεσημβρία και Melendugno 424
ε)Κώδικας Διαχείρισης TAP 425
στ)Κατάλογος αδειών που απαιτούνται για το έργο του TAP 429
ζ)Σύμβαση Παροχής Υπηρεσιών της ΔΕΣΦΑ ΑΕ προς την ΤΑΡ AG 433
2Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) 434
Ι.Τα βασικά χαρακτηριστικά του αγωγού IGB 434
ΙΙ.Ρυθμιστικές παράμετροι του αγωγού IGB 436
α)Άδεια ΑΣΦΑ και Απόφαση Εξαίρεσης – Κώδικες και Κανονισμοί 436
β)Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ και Πιστοποίηση ως ITO 438
3Διασυνδετήριος Αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed) 439
4Ο Αγωγός IGI ΠΟΣΕΙΔΩΝ (Poseidon) 441
5Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας (Interconnector Greece-North Macedonia) 442
2ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητες Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 445
1Υπεράκτια Πλωτή Εγκατάσταση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης (FSRU) 447
Ι.Η σημασία του έργου για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού 447
ΙΙ.Τα βασικά μέρη του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης 450
ΙΙΙ.Ρυθμιστικές παράμετροι του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης 452
ΙV.Ο κύριος του έργου ως Αναθέτων Φορέας (;) 458
V. Το πλέγμα συμβάσεων που συνάπτονται στο πλαίσιο της Εγκατάστασης ΥΦΑ Αλεξανδρούπολης 463
2?ΥΦΑ Κορίνθου (ΑΣΦΑ ΔΙΩΡΥΓΑ GAS) 464
3ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητες Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 469
1Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας 471
Ι.Τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου 471
ΙΙ.Καθορισμός της διαδικασίας και των προϋποθέσεων της παραχώρησης – Νομοθετική και κανονιστική ρύθμιση 473
ΙΙΙ.Η εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία 478
Συμπεράσματα Γ' Μέρους 481
Αντί επιλόγου Το ισχύον καθεστώς για τα Συστήματα Φυσικού Αερίου – Αδυναμίες – Προοπτικές και προκλήσεις του μέλλοντος
Το ισχύον καθεστώς για τα Συστήματα Φυσικού Αερίου – Αδυναμίες – Προοπτικές και προκλήσεις του μέλλοντος 483
1Αδυναμίες του ισχύοντος καθεστώτος για τα συστήματα φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Τρόποι αντιμετώπισης – Προοπτικές 485
Ι.Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου 485
ΙΙ.Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 501
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 506
2Οι υποδομές φυσικού αερίου αντιμέτωπες με τις προκλήσεις του μέλλοντος 516
Ι.ybersecurity και υποδομές φυσικού αερίου 516
ΙΙ.Ο ρόλος του υδρογόνου και η αλληλεπίδρασή του με τις υποδομές φυσικού αερίου 519
ΙΙΙ.Power-to-gas: Το σταυροδρόμι ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου 527
3Το μέλλον των ΑΣΦΑ στην ελληνική έννομη τάξη 533
Ι.Διάκριση ΕΣΦΑ-ΑΣΦΑ: ιστορικό κατάλοιπο ή αναγκαίο σύστοιχο της εθνικής αγοράς φυσικού αερίου; 533
ΙΙ.Συλλήβδην νομοθετική ρύθμιση των ΑΣΦΑ ή διακριτή ανά κατηγορία υποδομής ρύθμιση (;) – Νομοθετική πρόταση 536
ΙΙΙ.Προς άρση του μονοπωλιακού χαρακτήρα των (ανεξάρτητων) συστημάτων φυσικού αερίου; 537
Γενικά Συμπεράσματα 541
Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία – Μελέτες – Συμβολές 547
Ι. Στην ελληνική γλώσσα 547
ΙΙ. Σε ξένες γλώσσες 556
Ιστοσελίδες 563
Ενημερωτικές/Δημοσιογραφικές πηγές 565
Βασικά νομοθετήματα/ρυθμιστικά κείμενα 567
Ι. Βασικό νομοθετικό πλαίσιο (Ευρωπαϊκό - Διεθνές) 567
ΙΙ. Βασικό νομοθετικό πλαίσιο (Εθνικό) 568
Σημαντικά (μη κανονιστικά) κείμενα ενωσιακών και εθνικών θεσμών και άλλων φορέων 571
Ευρετήριο νομολογίας/αποφάσεων 577
Ι. Νομολογία εθνικών δικαστηρίων – Αποφάσεις εθνικών φορέων 577
ΙΙ. Ενωσιακή νομολογία – Αποφάσεις ενωσιακών φορέων 579
Ευρετήριο όρων 589
Πρόλογος: Κουρνιώτης Γ.
Στο βιβλίο εξετάζονται μέσα από εμπεριστατωμένη νομολογιακή θεμελίωση (σε εθνικό & ενωσιακό επίπεδο) και επισημάνσεις συγκριτικού δικαίου, κρίσιμα ζητήματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε:
• Εθνική & ενωσιακή διάσταση του τομέα
• Οργάνωση Υποδομών
• Συστήματα Μεταφοράς
• Εγκαταστάσεις Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ)
• Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου
• Πρακτική Εφαρμογή
• Αδυναμίες, προοπτικές & προκλήσεις ισχύοντος πλαισίου
ενώ παράλληλα αναλύονται προκλήσεις που δημιουργούν για τα ΑΣΦΑ και, γενικότερα, για τη ρύθμιση του τομέα του φυσικού αερίου, οι νέες τεχνολογίες (ζητήματα cybersecurity, power-to-gas κ.ά.), αλλά και η ανάπτυξη νέων πηγών ενέργειας (π.χ. υδρογόνο).
Σκοπός του βιβλίου είναι να παρουσιάσει διεξοδικά τους κανόνες που διέπουν την ανάπτυξη υποδομών φυσικού αερίου, να προσφέρει μία συστηματοποίηση του δαιδαλώδους και πολυεπίπεδου κανονιστικού πλαισίου που ρυθμίζει τα ΑΣΦΑ και να προτείνει λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων ή την πλήρωση κενών που έχουν διαπιστωθεί κατά την εφαρμογή του.
Το βιβλίο απευθύνεται κυρίως σε νομικούς της πράξης και στελέχη επιχειρήσεων που ασχολούνται με το Δίκαιο της Ενέργειας και την ανάπτυξη τέτοιου είδος υποδομών.
Περιεχόμενα
Πρόλογος Διευθυντών Σειράς VII
Πρόλογος Γ. Κουρνιώτη IX
Προλογικό σημείωμα συγγραφέως - Ευχαριστίες XI
Συντομογραφίες - Αρκτικόλεξα XXVII
Εισαγωγή 1
1Αντικείμενο μελέτης, έναυσμα και σκοπός 1
2Δομή 5
Α' Μέρος Η αγορά φυσικού αερίου – Εθνική και ενωσιακή διάσταση
1ο Κεφάλαιο Επισκόπηση της αγοράς φυσικού αερίου 13
1Η ιστορία του φυσικού αερίου 15
2Τι είναι το φυσικό αέριο 16
3Το φυσικό αέριο στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας 20
4Η σημασία του φυσικού αερίου για την Ευρωπαϊκή Ένωση 30
5Η διαμόρφωση της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου από το μονοπώλιο προς την απελευθέρωση 32
6Η πορεία του φυσικού αερίου στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο 34
Ι.Η ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν τη Συνθήκη της Λισαβόνας 34
ΙΙ.Η διαμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας και η ειδική σημασία του άρθρου 194 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 37
α)Το πλαίσιο άσκησης της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης – άρθρο 194 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 38
β)Οι στόχοι της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης – άρθρο194 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 39
γ)Η διαδικασία λήψης των αποφάσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άρθρο 194 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 42
δ)Η συντρέχουσα αρμοδιότητα των κρατών μελών – Άρθρο 194 και άρθρο 4 παράγραφος 4 εδάφιο (θ) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 43
7Η πορεία του φυσικού αερίου στο παράγωγο ενωσιακό δίκαιο 45
Ι.Η πρώτη «γενιά» μέτρων για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας 47
ΙΙ.Η δεύτερη «γενιά», αλλά πρώτη «δέσμη», μέτρων 49
ΙΙΙ.Η τρίτη «δέσμη» μέτρων 53
IV.Το Χειμερινό Πακέτο: καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους 56
8Η διάρθρωση της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου 62
Ι.Δραστηριότητες φυσικού αερίου στην Ελλάδα 62
ΙΙ.Σημαντικά Έργα Υποδομής - Διακρατικές Συμφωνίες - Αεριοκίνηση 71
ΙΙΙ.Ειδικά η Μεταφορά Φυσικού Αερίου 75
ΙV.Ειδικά η Διανομή Φυσικού Αερίου 83
V.Ειδικά η Προμήθεια Φυσικού Αερίου – Ενιαία Αγορά Φυσικού Αερίου 96
VI.Οδικός Χάρτης Αγοράς Φυσικού Αερίου 2017-2022 101
2ο Κεφάλαιο Η χονδρεμπορική (;) αγορά φυσικού αερίου 111
1Εισαγωγικές επισημάνσεις σε σχέση με τη χονδρεμπορική αγορά ενέργειας 113
2Σύστημα υποχρεωτικών δημοπρασιών ενέργειας – Mandatory Pool 114
3Χρηματιστήρια Ενέργειας 119
Ι.Προλεγόμενα 119
ΙΙ.Η χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας στη χώρα μας – Η περίπτωση του ηλεκτρισμού 120
ΙΙΙ.Η χρηματοπιστωτική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας 125
IV.Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) 130
V.Η πορεία προς μια χρηματιστηριακή αγορά φυσικού αερίου στη χώρα μας 133
4Διμερείς συναλλαγές ενέργειας 136
3ο Κεφάλαιο Ο ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στην αγορά φυσικού αερίου 139
Ι.Οι διευρυμένες αρμοδιότητες της ΡΑΕ στην αγορά ενέργειας, με έμφαση στην αγορά φυσικού αερίου 141
ΙΙ.Τα μέσα που διαθέτει η ΡΑΕ για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της 148
III.Ο θεσμός της μόνιμης διαιτησίας στη ΡΑΕ 152
α)Γενικές επισημάνσεις 152
β)Η πρώτη (και μοναδική) διαιτητική απόφαση της ΡΑΕ 154
IV.Η σχέση της ΡΑΕ με τους ενωσιακούς θεσμούς, τις Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας άλλων κρατών μελών και άλλες εθνικές Ανεξάρτητες Αρχές 161
Συμπεράσματα Α' Μέρους 165
Β' Μέρος Τα Ανεξάρτητα Συστήματα Φυσικού Αερίου και οι κανόνες που τα διέπουν
1ο Κεφάλαιο Βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου, με έμφαση στα ΑΣΦΑ 167
1Διχοτόμηση της ελεύθερης αγοράς φυσικού αερίου σε ανταγωνιστικές και μη ανταγωνιστικές (μονοπωλιακές) δραστηριότητες 171
Ι.Οι υποδομές φυσικού αερίου ως φυσικά μονοπώλια 171
ΙΙ.Μοντέλα οργάνωσης των βιομηχανιών δικτύου 175
α)Το μοντέλο του δημοσίου μονοπωλίου 177
β)Το μοντέλο της ελεύθερης αγοράς 179
2Διαχωρισμός των επιχειρήσεων φυσικού αερίου 185
Ι.Εννοιολογικές διευκρινίσεις – Ratio θέσπισης 185
ΙΙ.Είδη διαχωρισμού και η πορεία τους στην ενεργειακή αγορά μέχρι?την?εισαγωγή του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού 187
α)Λογιστικός Διαχωρισμός 189
β)Λειτουργικός Διαχωρισμός 193
γ)Νομικός Διαχωρισμός 200
ΙΙΙ.Ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός και τα εναλλακτικά αυτού μοντέλα (Οδηγία 2009/73/ΕΚ και ν. 4001/2011) 204
α)Εισαγωγικές επισημάνσεις 204
β)Ιδιοκτησιακός διαχωρισμός (Ανεξάρτητων) Συστημάτων Φυσικού Αερίου 206
γ)Ανεξάρτητος Διαχειριστής Συστήματος (Independent System Operator–ISO) 212
(i)Βασικά στοιχεία του μοντέλου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος- Διορισμός 212
(ii)Τα καθήκοντα του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος και του ιδιοκτήτη του συστήματος 215
(iii)Ειδικές υποχρεώσεις των ρυθμιστικών αρχών σε περίπτωση διορισμού Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος – Ζητήματα διαχωρισμού 216
(v)Το μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος στην Ελλάδα 219
δ)Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς – Independent Transmission Operator (ΙΤΟ) 222
(i)Βασικά χαρακτηριστικά 222
(ii)Πάγια στοιχεία, εξοπλισμός, προσωπικό και ταυτότητα τουΑνεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 223
(iii)Ανεξαρτησία του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 224
(iv)Ανεξαρτησία του προσωπικού και διαχείριση του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς 226
(v)Εποπτικό Όργανο 228
(vi)Πρόγραμμα συμμόρφωσης και υπεύθυνος συμμόρφωσης 229
(vii)Ανάπτυξη δικτύου και εξουσία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις 232
(viii)Εξουσία λήψης αποφάσεων σχετικά με τη σύνδεση εγκαταστάσεων αποθήκευσης, εγκαταστάσεων επαναεριοποίησης ΥΦΑ και βιομηχανικών πελατών στο σύστημα μεταφοράς 234
(ix)Η εφαρμογή του μοντέλου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς στην Ελλάδα 234
ε)Διορισμός και πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς 236
(i)Διορισμός και πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σε σχέση με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 236
(ii)Διορισμός και πιστοποίηση διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς σε σχέση με τρίτες χώρες 238
στ)Διαχωρισμός Εγκαταστάσεων ΥΦΑ και Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου και διορισμός διαχειριστών 241
ζ)Διαχωρισμός Δικτύων Διανομής – Πιστοποίηση 241
(i)Διορισμός και καθήκοντα των διαχειριστών δικτύων διανομής 241
(ii)Διαχωρισμός των διαχειριστών δικτύων διανομής σε επίπεδο ενωσιακής νομοθεσίας 242
(iii)Ο διαχωρισμός των διαχειριστών δικτύων διανομής φυσικού αερίου στην εθνική έννομη τάξη - Πιστοποίηση 244
3Παροχή πρόσβασης σε τρίτους (Third-Party Access ή TPA) 247
Ι.Εννοιολογικές διευκρινίσεις – Ratio θέσπισης 247
ΙΙ.Είδη TPA 253
α)Διαπραγματευόμενη πρόσβαση (negotiated TPA) 253
β)Ρυθμιζόμενη πρόσβαση (regulated TPA) 253
γ)Μοναδικός αγοραστής (single buyer) 254
ΙΙΙ.TPA σε Συστήματα Μεταφοράς, Εγκαταστάσεις ΥΦΑ και Δίκτυα Διανομής 255
IV.TPA σε Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 258
4Τιμολόγηση πρόσβασης και χρήσης υποδομών φυσικού αερίου (Tariff regulation and monitoring) 266
Ι.Ενωσιακή διάσταση 266
ΙΙ.Η εθνική ρύθμιση σε σχέση με την τιμολόγηση των δραστηριοτήτων φυσικού αερίου 268
5Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) 270
I.Η έννοια των ΥΚΩ και η σημασία τους για τον τομέα της ενέργειας 270
ΙΙ.Οι ΥΚΩ στην ενωσιακή ενεργειακή νομοθεσία 272
ΙΙΙ.Οι ΥΚΩ υπό το πρίσμα της εθνικής ενεργειακής νομοθεσίας 276
α)Η γενική ρύθμιση για τις ΥΚΩ στην εθνική αγορά ενέργειας 276
β)Διαδικασία ανάθεσης της παροχής ΥΚΩ με πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος – Υπολογισμός αντισταθμίσματος 279
γ)Προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου (φυσικού αερίου και ηλεκτρικής?ενέργειας) 281
δ) Προμηθευτής Καθολικής Υπηρεσίας ηλεκτρικής ενέργειας 285
6Επιπλέον υποχρεώσεις των διαχειριστών συστημάτων φυσικού αερίου 287
Ι.Αρχές για τους μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας και τις διαδικασίες διαχείρισης συμφόρησης που αφορούν τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς 288
ΙΙ.Αρχές που διέπουν τους μηχανισμούς καταμερισμού δυναμικότητας και τις διαδικασίες διαχείρισης συμφόρησης όσον αφορά τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και ΥΦΑ 289
ΙΙΙ.Απαιτήσεις διαφάνειας που αφορούν διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς 290
IV.Απαιτήσεις διαφάνειας που αφορούν τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και τις εγκαταστάσεις ΥΦΑ 291
V.Κανόνες εξισορρόπησης και τέλη διαταραχής ισορροπίας 293
VI.Εμπορία δικαιωμάτων δυναμικότητας 294
VII.Ανάπτυξη συστήματος και εξουσία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις 294
VIII.Πρόσβαση σε ανάντη δίκτυα αγωγών 296
IX.Ασφάλεια εφοδιασμού 298
7Χορήγηση εξαίρεσης από τις βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου 299
Ι.Ratio θέσπισης δυνατότητας εξαίρεσης από τις βασικές αρχές οργάνωσης των υποδομών φυσικού αερίου 299
ΙΙ.Κριτήρια χορήγησης εξαίρεσης – Ρόλος εμπλεκομένων φορέων 300
ΙΙΙ.Διαδικασία χορήγησης εξαίρεσης – Market Test 302
IV.Λήψη απόφασης εξαίρεσης 304
V.Η χορήγηση εξαίρεσης κατά το εθνικό δίκαιο 306
2ο Κεφάλαιο Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Ενεργειακού Νόμου και του?Κανονισμού Αδειών Φυσικού Αερίου 307
1Ορολογικές διευκρινίσεις – Διαχρονικό Δίκαιο 309
2Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Ενεργειακού Νόμου (ν. 4001/2011) 315
Ι.Άδεια ΑΣΦΑ και κριτήρια χορήγησής της 315
ΙΙ.Διενέργεια διαγωνισμού για τη χορήγηση Άδειας ΑΣΦΑ 318
ΙΙΙ.Χορήγηση απαλλαγής από τους κανόνες που διέπουν τις?λειτουργούσες ως ΑΣΦΑ υποδομές φυσικού αερίου 319
IV.Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ – Υποχρεώσεις διαχωρισμού 320
V.Αρμοδιότητες Διαχειριστή ΑΣΦΑ 322
VI.Ο Κώδικας Διαχείρισης ΑΣΦΑ και το περιεχόμενό του 324
VII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με τις υπόγειες Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 326
VIII.Ειδικά χωροταξικά ζητήματα σε σχέση με τη διαδρομή και την?εγκατάσταση των ΑΣΦΑ (περίπτωση αγωγών) – Απόκτηση?δικαιωμάτων γης 327
α)Εισαγωγικές επισημάνσεις – Νομικές βάσεις ρύθμισης χωροταξικών ζητημάτων των ΑΣΦΑ 327
βΔιαδρομή και εγκατάσταση αγωγού φυσικού αερίου που αποτελεί ΑΣΦΑ 329
γ)Περιορισμοί κυριότητας δυνάμει ειδικού νόμου (ν. 4001/2011) λόγω διέλευσης ΑΣΦΑ 330
δ)Παρακατάθεση αποζημιώσεων και αναγνώριση δικαιούχων 332
ε)Χρησιμοποίηση δημοτικών εκτάσεων – Αναγκαστική απαλλοτρίωση – Ποινικές κυρώσεις - Μεταγραφή 334
στ)Παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, παραλίας – Υποθαλάσσια έργα – Χρήση?λιμένα 336
ζ)Παρεκκλίσεις για απόκτηση ακινήτων – Ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις – Άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας 336
3Τα ΑΣΦΑ υπό το πρίσμα του Κανονισμού Αδειών Φυσικού Αερίου 338
I.Προλεγόμενα σε σχέση με τον Κανονισμό Αδειών Φυσικού Αερίου 338
ΙΙ.Διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση Άδειας ΑΣΦΑ και Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 339
ΙΙΙ.Αξιολόγηση των αιτήσεων και απόφαση χορήγησης Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 348
IV.Γενικοί και ειδικοί όροι Άδειας ΑΣΦΑ και Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 351
α)Γενικοί όροι Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 351
β)Ειδικοί όροι Άδειας ΑΣΦΑ 353
γ)Ειδικοί όροι Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 354
V.Χρονική διάρκεια και ανανέωση Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 358
VI.Τροποποίηση, μεταβίβαση και ανάκληση Αδειών ΑΣΦΑ και Διαχείρισης ΑΣΦΑ 359
VII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με την Άδεια ΑΣΦΑ 363
VIII.Ειδικές ρυθμίσεις σε σχέση με την Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ 364
α)Αντικείμενο και προϋποθέσεις χορήγησης Άδειας Διαχείρισης ΑΣΦΑ 364
β)Η ανάθεση πράξεων διαχείρισης του ΑΣΦΑ σε τρίτους 365
4Διακρατικές συμφωνίες για ΑΣΦΑ 368
5Ο ρόλος των κωδίκων, των κανονισμών και των συμβάσεων-πλαίσιο στη ρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου, με έμφαση στα?ΑΣΦΑ 369
3ο Κεφάλαιο Τα Συστήματα Φυσικού Αερίου στην Ευρώπη 373
1Προλεγόμενα 375
2Η περίπτωση της Γαλλίας 380
Ι.Γενικά στοιχεία για την αγορά φυσικού αερίου της Γαλλίας 380
ΙΙ.Συστήματα μεταφοράς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού?αερίου 383
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 385
3Η περίπτωση της Γερμανίας 387
I.Γενικά στοιχεία για την αγορά φυσικού αερίου στη Γερμανία 387
ΙΙ.Συστήματα μεταφοράς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού?αερίου 391
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 395
4Επισκόπηση των Τερματικών Σταθμών ΥΦΑ στην Ευρώπη 397
Συμπεράσματα Β' Μέρους 403
Γ' Μέρος Πρακτική εφαρμογή – Τα ΑΣΦΑ στην ελληνική επικράτεια
Προλεγόμενα Η παρουσία των ΑΣΦΑ στην εθνική αγορά φυσικού αερίου 405
1ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητα Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου 407
1Ο Διασυνδετήριος Αγωγός TAP 409
Ι.Γενικά χαρακτηριστικά του αγωγού TAP 409
ΙΙ.Ιστορικό του έργου του TAP 415
III.Ρυθμιστικές παράμετροι του αγωγού TAP 418
α)Άδεια ΑΣΦΑ και Απόφαση Εξαίρεσης 418
β)Έγκριση πλαισίου διενέργειας market test για επαύξηση δυναμικότητας 421
γ)Πιστοποίηση και υποχρεώσεις που απορρέουν από το μοντέλο ITO – Άδεια Διαχείρισης 422
δ)Δημοπρασίες στα Σημεία Διασύνδεσης Νέα Μεσημβρία και Melendugno 424
ε)Κώδικας Διαχείρισης TAP 425
στ)Κατάλογος αδειών που απαιτούνται για το έργο του TAP 429
ζ)Σύμβαση Παροχής Υπηρεσιών της ΔΕΣΦΑ ΑΕ προς την ΤΑΡ AG 433
2Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) 434
Ι.Τα βασικά χαρακτηριστικά του αγωγού IGB 434
ΙΙ.Ρυθμιστικές παράμετροι του αγωγού IGB 436
α)Άδεια ΑΣΦΑ και Απόφαση Εξαίρεσης – Κώδικες και Κανονισμοί 436
β)Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ και Πιστοποίηση ως ITO 438
3Διασυνδετήριος Αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed) 439
4Ο Αγωγός IGI ΠΟΣΕΙΔΩΝ (Poseidon) 441
5Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας (Interconnector Greece-North Macedonia) 442
2ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητες Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 445
1Υπεράκτια Πλωτή Εγκατάσταση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης (FSRU) 447
Ι.Η σημασία του έργου για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού 447
ΙΙ.Τα βασικά μέρη του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης 450
ΙΙΙ.Ρυθμιστικές παράμετροι του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης 452
ΙV.Ο κύριος του έργου ως Αναθέτων Φορέας (;) 458
V. Το πλέγμα συμβάσεων που συνάπτονται στο πλαίσιο της Εγκατάστασης ΥΦΑ Αλεξανδρούπολης 463
2?ΥΦΑ Κορίνθου (ΑΣΦΑ ΔΙΩΡΥΓΑ GAS) 464
3ο Κεφάλαιο Ανεξάρτητες Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 469
1Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας 471
Ι.Τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου 471
ΙΙ.Καθορισμός της διαδικασίας και των προϋποθέσεων της παραχώρησης – Νομοθετική και κανονιστική ρύθμιση 473
ΙΙΙ.Η εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία 478
Συμπεράσματα Γ' Μέρους 481
Αντί επιλόγου Το ισχύον καθεστώς για τα Συστήματα Φυσικού Αερίου – Αδυναμίες – Προοπτικές και προκλήσεις του μέλλοντος
Το ισχύον καθεστώς για τα Συστήματα Φυσικού Αερίου – Αδυναμίες – Προοπτικές και προκλήσεις του μέλλοντος 483
1Αδυναμίες του ισχύοντος καθεστώτος για τα συστήματα φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Τρόποι αντιμετώπισης – Προοπτικές 485
Ι.Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου 485
ΙΙ.Εγκαταστάσεις Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου 501
ΙΙΙ.Εγκαταστάσεις ΥΦΑ 506
2Οι υποδομές φυσικού αερίου αντιμέτωπες με τις προκλήσεις του μέλλοντος 516
Ι.ybersecurity και υποδομές φυσικού αερίου 516
ΙΙ.Ο ρόλος του υδρογόνου και η αλληλεπίδρασή του με τις υποδομές φυσικού αερίου 519
ΙΙΙ.Power-to-gas: Το σταυροδρόμι ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου 527
3Το μέλλον των ΑΣΦΑ στην ελληνική έννομη τάξη 533
Ι.Διάκριση ΕΣΦΑ-ΑΣΦΑ: ιστορικό κατάλοιπο ή αναγκαίο σύστοιχο της εθνικής αγοράς φυσικού αερίου; 533
ΙΙ.Συλλήβδην νομοθετική ρύθμιση των ΑΣΦΑ ή διακριτή ανά κατηγορία υποδομής ρύθμιση (;) – Νομοθετική πρόταση 536
ΙΙΙ.Προς άρση του μονοπωλιακού χαρακτήρα των (ανεξάρτητων) συστημάτων φυσικού αερίου; 537
Γενικά Συμπεράσματα 541
Βιβλιογραφία – Αρθρογραφία – Μελέτες – Συμβολές 547
Ι. Στην ελληνική γλώσσα 547
ΙΙ. Σε ξένες γλώσσες 556
Ιστοσελίδες 563
Ενημερωτικές/Δημοσιογραφικές πηγές 565
Βασικά νομοθετήματα/ρυθμιστικά κείμενα 567
Ι. Βασικό νομοθετικό πλαίσιο (Ευρωπαϊκό - Διεθνές) 567
ΙΙ. Βασικό νομοθετικό πλαίσιο (Εθνικό) 568
Σημαντικά (μη κανονιστικά) κείμενα ενωσιακών και εθνικών θεσμών και άλλων φορέων 571
Ευρετήριο νομολογίας/αποφάσεων 577
Ι. Νομολογία εθνικών δικαστηρίων – Αποφάσεις εθνικών φορέων 577
ΙΙ. Ενωσιακή νομολογία – Αποφάσεις ενωσιακών φορέων 579
Ευρετήριο όρων 589
Πρόλογος: Κουρνιώτης Γ.
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
