Η δικιά μας Ελένη

Το βιβλίο του Κώστα Βούλγαρη έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη μελέτη αλλά και στην εικόνα της νεοελληνικής ποίησης, αφού οι παραδεδομένες Ιστορίες της λογοτεχνίας μας φθάνουν μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.
Έκτοτε, πολλά και σημαντικά ποιήματα γράφτηκαν, χωρίς όμως να έχουμε μέχρι τώρα μια συνολική αποτίμησή τους. Πρόκειται για μια ακυρωτική υστέρηση της λογοτεχνικής συνθήκης, αφού, σύμφωνα με τη βασική θεωρητική παραδοχή του συγγραφέα: «κάθε καινούριο ποίημα, όταν αξιώνεται αυτόν τον χαρακτηρισμό, τροποποιεί, ελάχιστα ή σημαντικά, ολόκληρη την εικόνα της νεοελληνικής ποίησης, τη διαδρομή δύο αιώνων».
Ο Κώστας Βούλγαρης εστιάζει στον ποιητικό μοντερνισμό, προτείνοντας ως αφετηρία όχι τη «γενιά του ’30», αλλά τον Καβάφη, τον Βάρναλη και τον Καρυωτάκη, για να καταλήξει στον μοντερνισμό «ως αέναη ακολουθία ρήξεων», όπως αυτός πραγματώνεται στο έργο του Νικολάου Κάλας και του Νίκου Εγγονόπουλου. Ενώ, παράλληλα, εξετάζει πώς η ποιητική γλώσσα του Σεφέρη αναδείχθηκε σε «ποιητική κοινή», και συνεχίζει να κυριαρχεί στην ποιητική παραγωγή.
Ο συγγραφέας αναδεικνύει τις πολλαπλές, και αντιπαλεύουσες εκδοχές του ποιητικού μοντερνισμού, την περίοδο της ακμής του, και επιπλέον φωτίζει τις αντοχές αλλά και τις ρωγμές του, όπως διαπιστώνονται στο έργο των μεταπολεμικών ποιητών, και κυρίως στο έργο των ποιητών του ’70, αναζητώντας το μοντερνιστικό πρόσωπο της Ελένης, ως συλλογικό σημείο αναφοράς όλης αυτής της εποχής, ως αισθητικό απαύγασμα.
Στη συνέχεια, εξετάζει την υπέρβαση του μοντερνισμού, τη συνθήκη μέσα στην οποία γράφονται τα σύγχρονα ποιήματα, πλέον υπό το βάρος της έκπτωσης της ιστορικά βιωμένης εμπειρίας, δηλαδή, μέσα στη μεταμοντέρνα συνθήκη στην οποία ζούμε, μετά την ιστορική τομή του 1989. Υποστηρίζει, δε, ότι όντως αλλάζει «ο ρυθμός του κόσμου», στη σύγχρονη νεοελληνική ποίηση, με πολύ ενδιαφέροντα και σημαντικά ποιητικά έργα.
Ψάχνοντας τη δικιά μας Ελένη...