Η κατάρα της αλεπούς

Μια παγωμένη νύχτα του χειμώνα η Άιλσα Λόκιερ-Φοξ βρίσκεται νεκρή έξω από το σπίτι της, σ' ένα μικρό χωριό του Ντόρσετ, το Σένστηντ. Γιατί η ηλικιωμένη γυναίκα φορούσε μόνο το νυχτικό της; Και γιατί δίπλα στο σώμα της βρέθηκαν κηλίδες αίματος; Ατύχημα ή δολοφονία; Στην αρχή οι υποψίες της αστυνομίας πέφτουν στον σύζυγο του θύματος, τον συνταγματάρχη Λόκιερ-Φοξ. Το πόρισμα όμως του ιατροδικαστή αποδίδει το θάνατο σε «φυσιολογικά αίτια».

Αλλά στο χωριό με τους λίγους κατοίκους και τα πολλά μυστικά, τα πνεύματα είναι ανήσυχα, και τα στόματα δεν μένουν κλειστά. Οι φήμες για την ενοχή του Λόκιερ-Φοξ πληθαίνουν και ο συνταγματάρχης, απομονωμένος από φίλους και γνωστούς, δέχεται καθημερινά ανώνυμα τηλεφωνήματα που τον κατηγορούν για πράγματα πολύ χειρότερα από τον θάνατο της συζύγου του. Ο συνταγματάρχης, τον οποίο βαραίνουν τρομερά οικογενειακά μυστικά, δεν αντιδρά. Γιατί; Επειδή είναι πράγματι ένοχος; Επειδή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη μικρή κοινωνία του Σένστηντ που καθοδηγείται από κάποιες χολωμένες γυναίκες; Ή μήπως επειδή φοβάται ότι οι φήμες μπορεί να οδηγήσουν ξανά στο έγκλημα;

Σε αυτό το συναρπαστικό ψυχολογικό θρίλερ η Minette Walters δημιουργεί έναν ανατριχιαστικό, κλειστοφοβικό κόσμο και υφαίνει μια πυκνή ιστορία απληστίας, κακίας και φόβου για μια οικογένεια τόσο περήφανη που θα προτιμούσε να πεθάνει παρά να αποκαλύψει τα οδυνηρά μυστικά της.

Κριτική:

Ελπίδα μέσα στον βούρκο

Μια μετρ της αστυνομικής λογοτεχνίας φωτίζει τη σύγχρονη αγγλική κοινωνία

Αγγλική ύπαιθρος. Κάποιος μέσα στη νύχτα ταΐζει τις αλεπούδες. Κάποιος άλλος, μέσα στην ίδια νύχτα, τις παγιδεύει, τους τσακίζει το μουσούδι και τις πετά, ματωμένο τρόπαιο, στα πόδια του προστάτη τους. Οι περιπλανώμενοι Ταξιδιώτες της Βρετανίας, πλάνητες και περιθωριοποιημένοι επίγονοι των χίπις που ανάμεσά τους συναντά κανείς κάθε καρυδιάς καρύδι, κάνουν εντυπωσιακή εμφάνιση στο Ντόρσετ. Σε λίγο, θα καταλάβουν μια περιοχή στο Σένστιντ, ένα πάλαιο ποτέ ακμάζον χωριό που έχει μετατραπεί σε θέρετρο των Λονδρέζων, πλάι στην έπαυλη μιας από τις παλαιότερες οικογένειες της περιοχής, των Λόκιερ - Φοξ. Αρχηγός τους ο γοητευτικός και τρομακτικός Φοξ Ιβελ, που πάσχει fox evil, αλωπεκία δηλαδή, και η γυναίκα του Αλεπουδίνα –Βίξεν, μαζί με το αλεπουδάκι– Καμπ εξαφανίζονται μυστηριωδώς, αφήνοντάς τον μόνο με τον άλλο του γιο, το Λυκάκι - Γούλφι. Δικαιώνει το όνομά του όχι μόνο με το ξυράφι και το σφυρί που κουβαλά στις τσέπες του, αλλά και με το αλαφροπάτημά του και την ικανότητά του να «μυρίζεται» ανθρώπους και γεγονότα.

Την ώρα που οι Ταξιδιώτες κάνουν κατάληψη στο δασάκι του Σένστιντ, το οποίο κηρύσσουν terra nullius, έκταση δηλαδή που δεν ανήκει σε κανέναν και μπορούν οι ίδιοι να τη διεκδικήσουν με χρησικτησία, ο συνταγματάρχης Τζέιμς Λόκιερ - Φοξ πενθεί τη σύζυγό του Αϊλσα, για τον θάνατο της οποίας ανακρίθηκε και ο ίδιος, ο οποίος εν τούτοις υποδεικνύει ως ένοχο τον γιο του. Και στην ευρύτερη περιοχή μαίνεται η μέχρις εσχάτων η μάχη ανάμεσα στους φιλόζωους, στο πλευρό των οποίων αγωνιζόταν και η Αϊλσα, και τους κυνηγούς. Ολες οι αλεπούδες έχουν λάβει θέση επί σκηνής και το δράμα, που έχει προ πολλού αρχίσει, κορυφώνεται.

Ο Τζέιμς Λόκιερ - Φοξ, γενναίος και παρασημοφορημένος στρατιωτικός, αργοσβήνει στην έπαυλη, κυνηγημένος από τις υποψίες της κοινότητας, ή μάλλον, από τις δύο κουτσομπόλες του χωριού, που δεν τον κατηγορούν μόνο ως φονιά της γυναίκας του, αλλά και ως βιαστή της κόρης του. Δεν παραλείπουν μάλιστα να του τηλεφωνούν συχνά - πυκνά, μαζί κι ένας άντρας - συνεργός τους, ειδικά τη νύχτα, ώστε ως άλλες Ερινύες να μην τον αφήνουν να κοιμηθεί. Η κόρη του Ελίζαμπεθ ασχολείται μόνο με το ποτό και τους άντρες. Ο γιος του Λίο με τον τζόγο και τις γυναίκες. Αμφότεροι αναμένουν την πολυπόθητη κληρονομιά, που όμως αργεί. Απελπισμένος, ο Τζέιμς Λόκιερ - Φοξ αναζητά την κόρη που γέννησε πριν από πολλά χρόνια η κόρη του και την έδωσαν αμέσως για υιοθεσία. Στο πρόσωπο της Νάνσι Σμιθ θα αναγνωρίσει όχι μόνο τη δυνατή φύτρα των γυναικών της οικογένειάς του, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό. Και μαζί θα δώσουν τη μάχη της υστεροφημίας του, που θα εξελιχθεί σε μάχη επιβίωσης για όλους και το μεγαλύτερο έπαθλό της θα είναι, τελικά, η κερδισμένη σχέση παππού και εγγονής.

Συνεχείς ανατροπές

Σύμμαχός τους στη μάχη αυτή θα είναι ο νεαρός δικηγόρος του Λόκιερ - Φοξ, που έχει πληρώσει ήδη την αντιπαράθεσή του με τον γοητευτικό και επικίνδυνο Λίο πολύ ακριβά. Ο Μαρκ Ανκερτον και η Νάνσι θα πείσουν τον Τζέιμς να βγει από την απομόνωση και την κατάθλιψη και να πολεμήσει τον γιο του, που κατά τη γνώμη του κρύβεται πίσω από όλη αυτή την ιστορία των τηλεφωνημάτων και της συκοφαντίας.

Οι Ταξιδιώτες, με τον Φοξ προσηλωμένο στην έπαυλη, περιπλέκουν λίγο τα πράγματα. Στην πραγματικότητα, όμως, κρατούν, εν μέρει τουλάχιστον, τη λύση του αινίγματος. Η κάθαρση επέρχεται μέσα από διαδοχικές και αναπάντεχες ανατροπές, όπου τα πρόσωπα διαλύονται και ανασυντίθενται διαρκώς σε νέες μορφές, κάποτε ανακουφιστικές, συχνότερα όμως αποτρόπαιες. Ελάχιστα πρόσωπα παραμένουν αμετακίνητα, όπως η ταξιδιώτισσα Μπέλα που παίρνει υπό την προστασία της τον λιμασμένο και πανικόβλητο Γούλφι, μαζί με τη Νάνσι, που στέρεη σαν τη γη στην οποία μεγάλωσε διατηρεί τα χαρακτηριστικά της ευθύτητας, της πίστης και της γενναιότητας από την αρχή ώς το τέλος· ή ο Μαρκ Ανκερτον, ο νεαρός δικηγόρος που η λιποψυχία του είναι στιγμιαία και η στράτευσή του στον αγώνα του «καλού» ανυποχώρητη.

Οι γυναικείες μορφές της Ουόλτερς, όπως η Αϊλσα ή οι γιαγιάδες του συνταγματάρχη, που επιβιώνουν στο DNA της απαρνημένης εγγονής, αλλά και η Μπέλα, ακόμα και οι δυστυχισμένες και κακιασμένες κουτσομπόλες, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αξιοσημείωτη είναι εν γένει και η πολυπλοκότητα των χαρακτήρων. Ολα τα πρόσωπα, ακόμα και τα δευτερεύοντα, έχουν βάθος και ιδιόλεκτο, παρελθόν και παρόν, έστω και στοιχειώδες, ιδία ηθική και κοσμοαντίληψη που εκδηλώνονται μέσα και από τις ελάχιστες επιλογές τους – η επιλογή της Μπέλα και της Ζέιντι να αποκτήσουν ένα σπίτι γι’ αυτές και τα παιδιά τους, δουλεύοντας στην έπαυλη των Λόκιερ - Φοξ, λόγου χάρη. Από την άλλη, το Κακό, ως σωματική και κοινωνική δυσλειτουργία, με ιδιαίτερες ρίζες στην οικογένεια, ξεπερνάει τη φαντασία του αναγνώστη, δημιουργώντας ένα απίστευτο σασπένς. Παρά ταύτα, όταν οι μάσκες πέφτουν, ο απολογισμός των ζωών που χάθηκαν και κερδίστηκαν αφήνει μια χαραμάδα ελπίδας.

Λεπτοτόμος

Η Ουόλτερς αποτυπώνει την ερήμωση της αγγλικής υπαίθρου, την ιδιότυπη και δύσκολη πραγματικότητα των Ταξιδιωτών, δίνει μια γεύση από στρατιωτική νοοτροπία και σεξιστικές διακρίσεις. Φωτίζει τα απωθημένα, τις ματαιώσεις, τις διαψεύσεις, την πρώτη ύλη της παρεκτροπής. Εξεικονίζει εξίσου καλά το περιθώριο της ζωής στον δρόμο, χωρίς στέγη και χωρίς νόμο, τη θανατηφόρα μετριότητα της μικροαστικής τάξης, την παρακμή των γόνων της μεγαλοαστικής. Λεπτοτομεί την αγγλική κοινωνία. Και ανεβάζει λίγο πιο ψηλά ακόμα την αστυνομική λογοτεχνία, δικαιώνοντας παράλληλα τον χαρακτηρισμό της ως μια από τις μεγάλες κυρίες του αστυνομικού μυθιστορήματος.

Τιτίκα Δημητρούλια, Καθημερινή, 19/8/2007