Γεώργιος Ξενουδάκης

Ο Γεώργιος Ξενουδάκης υπήρξε δυναμικός εκφραστής του κρητικού ενωτικού κινήματος και ευεργέτης. Η «επίσημη ιστοριογραφία» αγνοεί τους αγώνες του για την ελευθερία και την παιδεία. Κατά τη διάρκεια της κρητικής επανάστασης του 1821 αιχμαλωτίστηκε και πουλήθηκε σε σκλαβοπάζαρο, όπου αγοράστηκε από τον Γάλλο διπλωμάτη Mercier και έμεινε για λίγα χρόνια στην Αίγυπτο. Ο τελευταίος υπήρξε προστάτης του Ξενουδάκη, μέχρι να τον εξαγοράσει ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας, για να τον στεγάσει στο ορφανοτροφείο της Αίγινας. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του, με δάσκαλό του τον Γεώργιο Γεννάδιο, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και υπήρξε ο πρώτος Κρητικός φοιτητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, από την οποία χρόνια αργότερα αποφοίτησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Τους δύο συντοπίτες φαίνεται να ένωναν οι κοινοί αγώνες τους για την Κρήτη. Ο Ξενουδάκης εγκατέλειψε τις σπουδές του, για να πολεμήσει στην κρητική επανάσταση του 1841. Αργότερα έγινε πετυχημένος δικηγόρος. Υπήρξε ιδρυτής του Δήμου Αδάμαντα Μήλου και πρώτος βουλευτής «μεταναστών Κρητών». Ο κρητικής καταγωγής διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Μάρκος Ρενιέρης σύστησε με θερμά λόγια στους συμπατριώτες του την εκλογή του, χαρακτηρίζοντας τον Ξενουδάκη ως «ανεξάρτητο άνθρωπο και ανιδιοτελή». Ο τελευταίος, επειδή πίστευε στη δύναμη της παιδείας, πριν φύγει από τη ζωή, άφησε ένα τεράστιο κληροδότημα για τις εκπαιδευτικές ανάγκες της επαρχίας Σφακίων, ενώ ακόμη και σήμερα ενισχύονται από αυτό σχετικές δράσεις. Για το κληροδότημά του αναγορεύτηκε και «μέγας ευεργέτης» των Σφακίων. Αυτή η μελέτη αποσκοπεί στο να φωτίσει την προσωπικότητα και το έργο του Γεωργίου Ξενουδάκη, χωρίς τον οποίο μια συνολική θεώρηση του κρητικού ζητήματος και της νεότερης ιστορίας της Κρήτης θα ήταν πιθανότατα ελλιπής.