Τρομοκρατικό χτύπημα

O Αμίν Ζααφαρί είναι Παλαιστίνιος, αλλά εδώ και πολλά χρόνια ζει στο Ισραήλ. Έχει πάρει την ισραηλινή υπηκοότητα και έχει χτίσει την καριέρα του ως φημισμένος χειρουργός. Είναι παντρεμένος με τη Σιχέμ, που κατάγεται επίσης από την Παλαιστίνη. H ζωή τους κυλά άνετα, όμορφα, ανώδυνα... Μέχρι την ημέρα που γίνεται μία ακόμα τρομοκρατική επιθέση: ένας «καμικάζι», ζωσμένος με εκρηκτικά, ανατινάζεται σ' ένα εστιατόριο, σκοτώνοντας μεταξύ άλλων και πολλά παιδιά. O Αμίν θα μάθει σύντομα πως αυτός ο «καμικάζι» δεν είναι άλλος από τη Σιχέμ, που ως «μαύρη χήρα» ανέλαβε να φέρει εις πέρας αυτή τη μακάβρια αποστολή. Και τότε, ολόκληρη η ζωή του καταρρέει, τα σημεία αναφοράς του χάνονται, τίποτα πια δεν είναι όπως πριν μετά απ' αυτή την απρόσμενη αποκάλυψη. O Αμίν βιώνει τον πόνο, αλλά ταυτόχρονα θέλει να μάθει... να μάθει το γιατί. Oι αποκαλύψεις θα ακολουθήσουν η μία μετά την άλλη. Και η μοίρα θα του παίξει ένα μακάβριο παιχνίδι...

Για άλλη μια φορά ο Γιασμίνα Χάντρα «μας ανοίγει τα μάτια» σ' έναν κόσμο σκληρό, ανελέητο, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Ενα ευτυχισμένο ζευγάρι Παλαιστινίων ζει στο Τελ Αβίβ. Αυτός, ο Αμίν, ισραηλινός υπήκοος, είναι φημισμένος χειρουργός και αυτή, η Σιχέμ, τον λατρεύει. Μένουν σε μια υπέροχη μονοκατοικία στην αριστοκρατική συνοικία της πόλης, διαθέτουν παχυλό λογαριασμό στην τράπεζα και απολαμβάνουν τα αγαθά που τους χαρίζει η κοινωνική θέση του συζύγου, μαζί με την εκτίμηση των εβραίων φίλων τους. Ξαφνικά, τα πάντα ανατρέπονται. Επειτα από μια τρομοκρατική επίθεση σε εστιατόριο, όπου ένας καμικάζι ζωσμένος με εκρηκτικά προκαλεί τον θάνατο των θαμώνων, ο Αμίν μαθαίνει από την αστυνομία πως δράστης είναι η Σιχέμ. Αυτό του φαίνεται αδιανόητο, δεν μπορεί να το πιστέψει. Ενα γράμμα όμως υπογεγραμμένο από την ίδια τον πληροφορεί για την αλήθεια. Αποφασισμένος να ερευνήσει την υπόθεση ώστε να κατανοήσει τους λόγους που η γυναίκα του οδηγήθηκε στο διάβημά της, ξεκινάει για τη Βηθλεέμ, την Ιερουσαλήμ, τη Ραμάλα και άλλες πόλεις όπου ζουν παλαιστίνιοι συγγενείς του. Το ταξίδι του αποδεικνύεται λίαν επικίνδυνο: όχι μόνο είναι μια οδυνηρή οδύσσεια, μα και μια κάθοδος στην Κόλαση.

Αυτή είναι με λίγα λόγια η ιστορία που αφηγείται στο μυθιστόρημα Τρομοκρατικό χτύπημα (πρωτότυπος τίτλος L' attentat) ο αλγερινός πρώην στρατιωτικός Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ (1955), εγκατεστημένος πλέον στη Γαλλία, ο οποίος είναι παγκοσμίως γνωστός με το γυναικείο ψευδώνυμο Γιασμίνα Χάντρα. Εδώ, δεν χρησιμοποιεί ως ήρωα τον αστυνόμο Λομπ, όπως έπραξε στο βιβλίο του Το μερίδιο του νεκρού, που αναφέρεται στην εξέγερση των Αλγερινών κατά των Γάλλων και στον αντιαποικιοκρατικό αγώνα των συμπατριωτών του. Θέμα του είναι ένας άλλος αγώνας, αυτός των Παλαιστινίων κατά των Ισραηλινών, οι οποίοι κατέχουν εδάφη τους.

Ο Αμίν, ο ήρωας-αφηγητής, που βοηθείται από την αγαπημένη του φίλη Κιμ, εβραία γιατρό, βασανίζεται από ποικίλα ερωτήματα: πώς είναι δυνατόν να απαρνηθεί η γυναίκα του την άνετη ζωή της; Γιατί του έκρυψε την εμπλοκή της στις παράνομες ομάδες που οργανώνουν τις επιθέσεις αυτοκτονίας; Μήπως τον απατούσε; Ποιοι κρύβονται πίσω της; Το μυθιστόρημα έχει απρόοπτα, ανατροπές και αστυνομική πλοκή, αλλά είναι απολύτως πολιτικό. Αρχικά, ο συγγραφέας - όπως και οι Ισραηλινοί ήρωες του βιβλίου - θεωρεί τις επιθέσεις αυτοκτονίας ως ανοησίες ανισόρροπων που επιδιώκουν μια γωνιά στον ισλαμικό παράδεισο, θυμάτων κάποιων επιτηδείων. Η σκέψη του είναι η εξής: «Πώς είναι δυνατόν ένας συνηθισμένος άνθρωπος, υγιής πνευματικά και σωματικά, να αποφασίσει, εξαιτίας μιας φαντασίωσης ή μιας ψευδαίσθησης, ότι είναι ταγμένος σε μια ιερή αποστολή», επιβάλλοντας στον εαυτό του έναν φρικτό θάνατο;

Προφανώς, ο δυτικός πολίτης, με τον ορθολογισμό που τον διακρίνει, αδυνατεί να κατανοήσει το φαινόμενο. Ούτε ο Αμίν κατανοεί την πράξη της γυναίκας του, με δεδομένο ότι «δεν υπάρχει τίποτα, απολύτως τίποτα, που να είναι πάνω από τη ζωή». Ως Αραβας, όμως, και ως θρησκευόμενος μωαμεθανός, ο Γιασμίνα Χάντρα κατανοεί τους Παλαιστινίους. Βάζει στο στόμα τού ήρωά του τη φράση «οι καλύτεροι, οι πιο γενναίοι είναι εκείνοι που επιλέγουν να θυσιάσουν τη ζωή τους για τη σωτηρία εκείνων που μένουν κρυμμένοι στις τρύπες τους», αλλά μιλάει και για τον πόνο των ανθρώπων, τη δυστυχία τους, το επακόλουθο μίσος τους. Ασφαλώς, δεν θέλει να δικαιολογήσει τις τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον αθώων πολιτών, απλώς εξηγεί το σκεπτικό των παλαιστινίων καμικάζι και μόνο αυτών. Δεν είναι ισλαμιστές που αγωνίζονται για τη δημιουργία ενός θεοκρατικού κράτους, τονίζει, δεν είναι φονταμενταλιστές που διεξάγουν έναν ιερό πόλεμο. Ενας από τους ηγέτες τους, πρόσωπο του μυθιστορήματος, λέει: «Είμαστε παιδιά ενός λεηλατημένου και ταπεινωμένου λαού που παλεύουν με ό,τι μέσα διαθέτουν για να ανακτήσουν την πατρίδα τους και την αξιοπρέπειά τους, τίποτα περισσότερο» (σελ. 163). Καθώς ο συγγραφέας περιγράφει τα σπίτια και τις γειτονιές όπου ζουν οι Παλαιστίνιοι, εικονογραφώντας με γλαφυρή παραστατικότητα τη μιζέρια τους, γίνεται φανερό πως δεν θεωρεί αυτές τις πράξεις απελπισίας ανερμήνευτες.



Φίλιππος Φιλίππου (συγγραφέας)

Το ΒΗΜΑ, 19/11/2006