Παιδικά περιοδικά και λογοτεχνία

Η παρουσία της λογοτεχνίας μέσα στα ελληνικά παιδικά περιοδικά συμπίπτει με την απαρχή του παιδικού εντύπου, αφού αφηγηματικά κείμενα και στιχουργήματα απαντώνται στο πρώτο περιοδικό του είδους, την Παιδική Αποθήκη, το οποίο κυκλοφόρησε το 1836. Τα λογοτεχνήματα, τα οποία δημοσιεύει ένα παιδικό περιοδικό, λειτουργούν ως ελκυστικός μηχανισμός για την προσέλκυση του παιδικού κοινού και είναι εύλογο ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις αναζητήσεις του. Χρήσιμη είναι επομένως η καταγραφή και η ιστορικο-φιλολογική ανάλυση της λογοτεχνικής ύλης των παιδικών περιοδικών –ιδιαίτερα αυτών που εκδόθηκαν στο μεσοπόλεμο και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια– προκειμένου, αφενός, να συγκροτηθεί ο αναγνωστικός "ορίζοντας προσδοκιών" των παιδιών μιας περιόδου, για την οποία δεν υπάρχουν επαρκείς σχετικές μελέτες και, αφετέρου, να καταστεί πλήρης και έγκυρη η Ιστορία της παιδικής μας λογοτεχνίας.

Στην κατεύθυνση αυτού του στόχου, η παρούσα μελέτη εξετάζει την παρουσία της λογοτεχνίας μέσα στα περιοδικά του μεσοπολέμου, επικεντρώνοντας τις παρατηρήσεις στο περιοδικό Παιδικός Κόσμος (1930-1952) του εκδότη Γεωργίου Βλέσσα. Η λεπτομερής εξέταση του περιεχομένου και της μορφής του Παιδικού Κόσμου και, κυρίως, η συστηματική παρουσίαση της λογοτεχνικής ύλης του προσφέρει αξιόπιστα στοιχεία για τις αναγνωστικές αναζητήσεις του παιδικού κοινού και εμπλουτίζει τις φιλολογικές και παιδαγωγικές έρευνες, οι οποίες αφορούν την κρίσιμη εποχή του μεσοπολέμου και της πρώτης μεταπολεμικής δεκαετίας.

Το εξεταζόμενο περιοδικό αποτελεί μια αξιοπρόσεκτη παιδαγωγική και αισθητική παρέμβαση στα ζητήματα που αφορούν το παιδί. Η μακροβιότητα της έκδοσης και ο όγκος της ύλης, με τις συνακόλουθες ιστορικές και αισθητικές προσλήψεις, καθιστούν το περιοδικό Παιδικός Κόσμος, μια πολύτιμη πηγή για μελέτες φιλολογικές, παιδαγωγικές, κοινωνιολογικές, ιστορικές, κ.λπ.

Κατά συνέπεια η παρούσα εργασία απευθύνεται σε μελετητές, ερευνητές και σπουδαστές των οικείων χώρων.