Οι συγκρούσεις του εσωτερικού μας κόσμου

"Οι συγκρούσεις του εσωτερικού μας κόσμου" μελετούν προβλήματα που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι από μας στους δύσκολους καιρούς που ζούμε και που είμαστε μπλεγμένοι στο δίχτυ αξεδιάλυτων και πολυποίκιλων εσωτερικών συγκρούσεων. Η Horney βέβαια δέχεται ότι οι σοβαρές συνέπειες, που προκαλούνται από τις ασυνείδητες ψυχικές συγκρούσεις, δηλ. οι νευρώσεις, ανήκουν στη δικαιοδοσία του ψυχίατρου, εν τούτοις πιστεύει ότι με επίμονες προσπάθειες το άτομο μπορεί να φτάσει μόνο του στο ξεδιάλυμα των ψυχικών του συγκρούσεων.
Η συγγραφέας υποστηρίζει ότι το δυναμικό κέντρο της νευρώσεως είναι μια βασική σύγκρουση ανάμεσα στις στάσεις συμπεριφοράς του ατόμου: "κίνηση προς", "κίνηση εναντίον" και "κίνηση μακριά" από τους ανθρώπους. Με τη σύγκρουση αυτή το άτομο κυριεύεται από το φόβο της διασπάσεως και καταβάλλει απεγνωσμένες προσπάθειες να επιλύσει τις εσωτερικές του συγκρούσεις για να διατηρήσει την απαραίτητη ενότητα της προσωπικότητάς του. Όταν οι συγκρούσεις δεν διαλύονται, τότε ακολουθούν οι φόβοι, η μείωση της ηθικής ακεραιότητας του ατόμου, η απελπισία και τέλος οι σαδιστικές τάσεις ως υποκατάστατο βίωμα του ατόμου σε μια ζωή που το έχει συντρίψει. Η Horney δεν δέχεται βέβαια ότι η νεύρωση μπορεί να θεραπευθεί με απλά και αφελή μέσα· αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι απαισιόδοξη. Δέχεται ότι η ψυχαναλυτική εργασία που γίνεται σωστά κάνει το άτομο λιγότερο εχθρικό, λιγότερο αποξενωμένο από τους άλλους και τον εαυτό του. Οι συγκρούσεις μπορούν να διαλυθούν με την αλλαγή των συνθηκών που τις δημιούργησαν. Και το αισιόδοξο μήνυμά της κλείνει μ' αυτά τα λόγια: "... από την πείρα μου πιστεύω ότι ο άνθρωπος μπορεί ν' αλλάξει και να συνεχίσει ν' αλλάζει όσο ζει".