Ο δρόμος είναι άσωτος

Ένα πικρό, κατάπικρο ντοκουμέντο είναι το παρόν βιβλίο. Όλη η περιπέτεια των αριστερών από την κατοχή και τον εμφύλιο μέχρι την αναγκαστική εξορία τους στις ανατολικές χώρες και τις δυσκολίες της ζωής εκεί δοσμένη από έναν άνθρωπο που έζησε τα γεγονότα και ήταν στην πρώτη γραμμή των μαχών και των ενδοπαραταξιακών διενέξεων του ΚΚΕ. Πρωτοπαλίκαρο του Άρη, τρόφιμος του Μπούλκες κατόπιν και μετέπειτα καπετάνιος του ΔΣΕ στη Ρούμελη η μαρτυρία του έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και κάνει το βιβλίο του ένα αξιομνημόνευτο έργο πάνω στα δεινά που επισώρευσε ο εμφύλιος σπαραγμός στην πατρίδα μας. Υπέροχος και ο τίτλος του βιβλίου...
Κι όσο για την κριτική που ασκεί στην ηγεσία του τότε ΚΚΕ αληθινός καταπέλτης. Με δικά του λόγια, την ώρα που έχουν πλέον γλυτώσει από τη φοβερή καταδίωξη του Εθνικού Στρατού και πορεύονται πια μέσα στην Αλβανία προς ένα άγνωστο αύριο και μια άγνωστη ζωή, καταθέτει " Ποτέ δεν μπορεί να περάσει από το μυαλό κανενός ότι άνθρωποι, που μαζί τους χτες μοιράστηκαν ( οι συναγωνιστές του), μετρώντας ένα - ένα, τα καλαμποκόσπορα, αυτά δικά σου, αυτά δικά μου και προχτές τα κεράσια και τα κάστανα, θα γίνουν οι μεν εκφραστές της καινούργιας ζωής και οι άλλοι μάζα, όχλος, που πρέπει μόνο να εργάζεται και να πειθαρχεί, ενώ κάθε σκέψη, γνώμη ή παράπονο θα θεωρείται εχθρική ενέργεια...Γιατί; Γιατί αυτοί, οι χρισμένοι από τους εφτά ή εννιά που τα ξέρουν όλα, από αυτούς τους θεοποιημένους, αναντικατάστατους και αλάθητους αρχηγούς οι οποίοι μόνο χάρη στη δική μας άγνοια και στη θρησκευτική μας πίστη στις ανύπαρκτες ικανότητές τους, έγιναν το πάν, το ιδανικό μας, η ιδεολογία μας, το κόμμα; Και στο όνομα του κόμματος, αυτοί αλωνίζουν, φυλακίζουν και σκοτώνουν ακόμη όσους θεωρούν επίφοβους, ικανούς να αμφισβητήσουν τη βασιλεία τους ή να κλονίσουν το κύρος τους;" (από το βιβλίο).
Τι άλλο να προσθέσει κανείς;