Πανεπιστήμιο - Επιχείρηση και Κοινωνία της Από-γνωσης

Ποια παιδεία για ποια κοινωνία;


Αναμφίβολα, η κρίση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος έχει τις ιδιομορφίες της, όπως ακριβώς και η κρίση του ελληνικού καπιταλισμού, σε σχέση με εκείνη άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η εμπορευματοποίηση της παιδείας και η επίταξη των εκπαιδευτικών θεσμών στην υπηρεσία της δομικής αναδιάρθρωσης του κεφαλαιοκρατικού συστήματος θέτει αντιμέτωπους όλους τους λαούς της Ευρώπης με το αμείλικτο ερώτημα: ποια παιδεία για ποια κοινωνία; Το στρατηγικό ζητούμενο της εκπαιδευτικής πολιτικής του κεφαλαίου, τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς, δεν είναι η παιδεία, η κριτική σκέψη, η αισθητική καλλιέργεια, αλλά η επαγγελματική κατάρτιση ενός απασχολήσιμου εργατικού δυναμικού, που θα ανταποκρίνεται κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά στις δομικές ανάγκες του εγχώριου και διεθνούς καπιταλισμού. Οι καλοδιαλεγμένες φράσεις –«κοινωνία της γνώσης», «δια βίου μάθηση», «ευέλικτες εργασιακές σχέσεις»– δεν πείθουν. Η «κοινωνία της γνώσης» ισοδυναμεί με κοινωνία της απόγνωσης και η λεγόμενη ευελιξία των εργασιακών σχέσεων παραπέμπει στον άνθρωπο-λάστιχο, στον άνθρωπο χωρίς εστία και χωρίς ρίζα, στον άνθρωπο που αδυνατεί να σχεδιάσει τη ζωή του, στον άνθρωπο χωρίς μέλλον, χωρίς προοπτική. Για το συγγραφέα, αποτελεσματική απάντηση στην αντικοινωνική εκπαιδευτική πολιτική του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού της εποχής μας μπορεί να δώσει μόνον ένα εκπαιδευτικό κίνημα που εντάσσει τη δράση του στην προοπτική μιας συνολικής στρατηγικής εξόδου από την καπιταλιστική κοινωνία, μιας στρατηγικής με σαφή διεθνιστικά και σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά.