Επιστροφή και απόδοση πολιτιστικών αγαθών

Όλη η ανθρωπότητα ενδιαφέρεται να προστατευθούν τα πολιτιστικά αγαθά, γιατί αποτελούν αντικείμενο κοινοκτημοσύνης όλων των Κρατών, αλλά και γιατί τα αγαθά αυτά είναι σπουδαία για τον άνθρωπο. Η διεθνής κοινότητα δεν υποκαθίσταται στην προστατευτική δράση του Κράτους προέλευσης, στο οποίο αναγνωρίζεται ότι ανήκει κατά κύριο λόγο η υποχρέωση προστασίας της κληρονομιάς του. Τα μέτρα προστασίας των πολιτιστικών αγαθών περιλαμβάνουν την απαγόρευση καταστροφής τους, την απαγόρευση εξαγωγής, την ασφαλή διατήρηση και συντήρησή τους, την καταπολέμηση του παράνομου διεθνούς εμπορίου, την τήρηση του κώδικα δεοντολογίας των επαγγελματιών του χώρου του εμπορίου της τέχνης κ.ά. Η συγγραφέας αναφέρεται διεξοδικά στις σύγχρονες τάσεις στο δίκαιο των πολιτιστικών αγαθών. Αναλύει τον πολιτιστικό εθνικισμό και διεθνισμό. Χωρίζει το βιβλίο σε δύο μέρη: στην προσβολή των πολιτιστικών αγαθών (έννοια και φύση του πολιτιστικού αγαθού, αφαίρεση και επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών) και στην αποκατάσταση των πολιτιστικών αγαθών (τρόποι αποκατάστασης, ένδικη επίλυση πολιτιστικών διαφορών, Σύμβαση της Unesco 1970, σύμβαση του Unidroit 1995, Ν 3028/2002, Οδηγία 2014/60/ΕΕ, διεθνής νομολογία, εξωδικαστική επίλυση). Τα παραδείγματα προστασίας ή μη των πολιτιστικών αγαθών πολλά και ενδιαφέροντα: η επιστροφή της προτομής της Νεφερτίτης, η επιστροφή της κεφαλής του αρχηγού της φυλής των Μαορί, η επιστροφή του πολύπτυχου του Μυστικού Αμνού των αδελφών van Eyck του καθεδρικού ναού της Γάνδης, τα κοσμήματα του στέμματος του Μιανμάρ, το μπρούτζινο αγάλμα του Shiva στην Ινδία, ο αρχαίος Κώδικας των Αζτέκων στο Μεξικό και φυσικά η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Το έργο ολοκληρώνεται με πολύ αξιόλογες προτάσεις για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών. Πρόκειται για ένα βιβλίο πολύ καλογραμμένο, εμπεριστατωμένο, που το θέμα του ενδιαφέρει πολύ όλους τους Έλληνες, όλους τους πολίτες του κόσμου.