Έλεγχος ποιότητας νερού

Αφορμή για την συγγραφή του βιβλίου αυτού αποτέλεσε η διαπίστωση μου για την έλλειψη σχετικών εκδόσεων στην ελληνική βιβλιογραφία, όταν κλήθηκα να διδάξω εργαστηριακούς προσδιορισμούς σε λύματα και απόβλητα, σε μεταπτυχιακά σεμινάρια του ΕΛΚΕΠΑ, το 1982. 'Ετσι, αρχικά για τις ανάγκες του σεμιναρίου του ΕΛΚΕΠΑ και στη συνέχεια, σε βελτιωμένη μορφή, κυκλοφόρησε το 1983 από το ΕΛΚΕΠΑ η έκδοση: "Εισαγωγή στη ρύπανση και μόλυνση των υδάτων, λυμάτων και απόβλητων", σε περιορισμένο αριθμό πολυγραφημένων αντιτύπων, με σκοπό κυρίως την επιβοήθηση των μεταπτυχιακών σπουδαστών του ΕΛΚΕΠΑ, στις εργαστηριακές τους ασκήσεις. Διαπιστώνοντας πως η έκδοση αυτή ήταν χρήσιμη και σε άλλους επιστήμονες, σε όλη την Ελλάδα, αποφάσισα την έκδοση αυτή, σε μορφή εύχρηστου εργαστηριακού εγχειριδίου, με σκοπό την επιβοήθησή όσων ασχολούνται με την εργαστηριακή εξέταση των παραμέτρων ρύπανσης των υδάτων.

Το παρόν εγχειρίδιο είναι ενημερωμένο με την τελευταία έκδοση (17η) της Αμερικάνικης Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας: Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, τα Πρότυπα του ΕΛΟΤ για την ποιότητα του νερού που είχαν εκδοθεί μέχρι το τέλος του 1990 και την τελευταία έκδοση (1991) του Αμερικάνικου Οργανισμού Τυποποίησης Ελέγχων και Υλικών (ASTM) : Water and Environmental Τechnology.

Στο εγχειρίδιο αυτό έχει δοθεί έμφαση στην παρουσίαση όσο το δυνατόν απλούστερων αλλά ευαίσθητων μεθόδων, που δεν απαιτούν ειδικό και ακριβό εξοπλισμό, για παράδειγμα δεν περιλαμβάνονται μέθοδοι μέτρησης μετάλλων με ατομική απορρόφηση ή υδρογονανθράκων με αέρια χρωματογραφία, αντίθετα περιλαμβάνονται μέθοδοι που απαιτούν συμβατικό εξοπλισμό, χωρίς όμως να αποκλείεται ο ειδικός εργαστηριακός εξοπλισμός που απαιτείται για τον προσδιορισμό του οργανικού φορτίου των αποβλήτων, όπως είναι το ΒΟΟ ή το COD ενώ σε κάθε μέθοδο αναφέρονται και τυχόν προϊόντα που διαθέτουν στην ελληνική αγορά οι κατασκευαστικοί οίκοι εργαστηριακού εξοπλισμού και αντιδραστηρίων για την ευκολότερη εκτέλεση των αναλύσεων (π.χ έτοιμα θρεπτικά διαλύματα σε συσκευασία αμπούλας ή έτοιμα αντιδραστήρια σε σωλήνες για τη μέτρηση του COD με μικρομέθοδο).

Επιπλέον, πριν από την περιγραφή κάθε μεθόδου, αναλύεται η σημασία της μέτρησης και η φιλοσοφία της μεθόδου. Επίσης, δίνονται τα ανώτατα όρια τιμών, που ισχύουν με βάση τη νομοθεσία μας και χαρακτηριστικές τιμές, από μετρήσεις, σε διάφορες κατηγορίες υδάτων στη χώρα μας.

Οι περισσότερες από τις μεθόδους που παρουσιάζονται έχουν δοκιμαστεί από την ίδια τη συγγραφέα και χρησιμοποιούνται στα περισσότερα από τα κρατικά εργαστήρια στη χώρα μας. 'Ετσι, οι μέθοδοι που παρουσιάζονται αποτελούν , σε μεγάλο βαθμό, τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στα σημαντικότερα εργαστήρια αναλύσεων υδάτων και αποβλήτων στη χώρα μας, όπως στα εργαστήρια της Ε.Υ.Δ.Α.Π, του ΠΕΡΠΑ, του Γ.Χ.Κ, του Ε.Κ.Θ.Ε., του Ο.Α.Θ, του ΕΛΚΕΠΑ, καθώς και στα περισσότερα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Για πολλούς προσδιορισμούς παρουσιάζονται πάνω από μία μέθοδοι και σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερες, όπως π.χ για την αμμωνία {5 μέθοδοι).
Η καινοτομία αυτού του βιβλίου είναι η παράθεση, εκτός των κλασσικών μεθόδων ανάλυσης των υδάτων (χημικών, μικροβιολογικών) και μιας νtας κατηγορίας αναλύσεων, των βιολογικών. Βιολογική εξέταση των υδάτων (παρόλο που οι τεχνικές της είναι παλιές και διδάσκονται εδώ και αρκετά χρόνια σε όλες τις Βιολογικές Σχολές) εντάχθηκαν, τελευταία, στην επίσημη μεθοδολογία για την εξέταση των υδάτων και αποβλήτων και σήμερα, αναγνωρίζονται από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα ως αναγκαίοι προσδιορισμοί για την εκτίμηση της κατάστασης των φυσικών οικοσυστημάτων και της επίδρασης των ρύπων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.