Η τραγική αναμέτρηση 1945-1949

Ο κ.Ζαουσης αναλυει πολυ ευστοχα ολες τις πτυχες αυτου του εμφυλιου πολεμου που γυρισε πολλα χρονια την ελλαδα πισω ,σε μια χρονικη στιγμη που θα επρεπε να ειναι στο τραπεζι των νικητων και να λαμβανει αυτα που της ανηκουν.

Δεν γνώριζα το βιβλίο παρόλο που έχω διαβάσει αρκετά για τον ελληνικό εμφύλιο. Πρόκειται για (ελαφρώς;) δεξιόστροφη ανάγνωση των γεγονότων παρόλη την πρόθεση του σ. να κρατήσει ίσες αποστάσεις από τα άκρα. Η πολιτική τοποθέτηση του σ. - κεντρώος με δεξιά απόκλιση- φαίνεται από αρκετά σημεία του κειμένου. Καυτηριάζει τα κακώς κείμενα των δύο παρατάξεων, εκθειάζει τις πολεμικές αρετές των εμπλεκομένων, κατανοεί τη φοβερή δοκιμασία της μεγάλης πλειοψηφίας των απλών ανθρώπων που είχαν την ατυχία να "ζουν σε ενδιαφέροντες καιρούς" και γενικώς πετυχαίνει να δώσει μια καλή και ολοκληρωμένη για την εποχή του (δηλ. το 1992) εικόνα της τραγικής σύγκρουσης ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά κατά τη χρονική περίοδο 1945-1949. Κινείται με άνεση τόσο ανάμεσα στις δύο παρατάξεις στο πολιτικοστρατιωτικό πεδίο ( αν και οι αναφορές στη δεξιά παράταξη είναι σαφώς πιο ολοκληρωμένες και εκτεταμένες) όσο και στο λεγόμενο εξωτερικό παράγοντα (Άγγλους, Αμερικάνους,Στάλιν, Τίτο, ΟΗΕ κλπ) που έπαιξε κι αυτός το ρόλο του στην ενδο-ελληνική σύγκρουση που ήταν ένα κομμάτι του Ψυχρού Πολέμου που μόλις ξεκινούσε και δεν διστάζει να εκφράσει τις προσωπικές του κρίσεις και να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα χωρίς όμως να παίρνει απόλυτες θέσεις σε όσα λέει. Ο σ. έχει αφηγηματικό τάλαντο και όσοι επιλέξετε το βιβλίο για μια συνολική ανάγνωση του ελληνικού εμφυλίου δεν θα το μετανιώσετε διότι ένα βιβλίο εξακοσίων πυκνογραμμένων σελίδων δοκιμάζει τις αντοχές του αναγνώστη.
Ας τελειώσω με μια παρατήρηση. Ίσως έπρεπε να δοθεί μια μικρή προέκταση στην αφήγηση για να συμπεριλάβει, επί τροχάδην, όσα έγιναν αμέσως μετά τον εμφύλιο εντός και εκτός Ελλάδας τόσο για τη μια όσο και για την άλλη παράταξη (π.χ. υπήρχαν ακόμα αντάρτικες ομάδες μέχρι το τέλος του 1949 στον ελληνικό χώρο για τις οποίες δεν γίνεται κανένας λόγος) καθώς η αφήγηση των γεγονότων ολοκληρώνεται απότομα στις 29 με 30 Αυγούστου του 1949, ημέρα της τελευταίας μάχης στο Γράμμο, ενώ λείπει και μια συνολική αποτίμηση των καταστροφών που άφησε στη χώρα η εμφύλια σύγκρουση. Γι΄αυτούς τους λόγους στο βιβλίο δεν μπορεί να δοθεί η υψηλότερη αξιολόγηση των πέντε αστέρων...