Μαθηματικά για διαγωνισμούς δημοτικού

Το συγκεκριμένο πρώτο βιβλίο αφορά τις τρεις βαθμίδες του δημοτικού που συμμετέχουν στους διαγωνισμούς, δηλαδή τις τάξεις Β΄, Γ΄- Δ΄, Ε΄- ΣΤ΄. Οι μαθητές και οι γονείς τους θα το λατρέψουν για την ποικιλία και την πρωτοτυπία των προβλημάτων που διαθέτει αλλά και για την αναλυτική διατύπωση της θεωρίας που χρειάζονται. Το βιβλίο αυτό είναι ένας πολύτιμος φίλος για όλη τη διάρκεια της μαθητικής ζωής στο δημοτικό!

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ένα καλό μαθηματικό πρόβλημα, ένα παράδοξο ή ένα μαγικό κόλπο μπορεί να τονώσει τη φαντασία του παιδιού πολύ πιο γρήγορα από μια πρακτική εφαρμογή… και αν το παιχνίδι έχει επιλεγεί προσεκτικά, μπορεί να οδηγήσει σχεδόν χωρίς κόπο σε σημαντικές μαθηματικές ιδέες.

Martin Gardner-Αμερικανός Μαθηματικός


Το παραπάνω απόφθεγμα του κ. Gardner αποτελεί έναν από τους κύριους λόγους για τους οποίους αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Η πρόθεσή μας ήταν διπλή. Κατά πρώτον να πα ρέχει διασκέδαση μέσα από τις προκλήσεις και κατά δεύτερον να προσφέ ρει επιλογές για να σκέφτεστε διαφορετικά, κι έτσι να ανακαλύψετε ευκαι ρίες για να γίνετε καλύτεροι στοχαστές.
Υπάρχουν αμέτρητες ιστορίες μεγάλων στοχαστών που αγαπούν τα μαθηματικά προβλήματα, αλλά αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί συμβαίνει αυτό; Ποια είναι η σύνδεση ανάμεσα σε δημιουργικούς, λαμπρούς ανθρώπους και την ακόρεστη δίψα τους για μαθηματικά προβλήματα; Ο πατέρας των σύγ χρονων συγγραφέων μαθηματικών προβλημάτων, Henry Dudeney, μας έδω σε μια απάντηση όταν είπε, «Τα μαθηματικά προβλήματα, όπως η αρετή, είναι η δική τους ανταμοιβή».
Ένα καλοφτιαγμένο μαθηματικό πρόβλημα φαίνεται να ενθαρρύνει μια μη παραδοσιακή ή πιο κυκλική διαδρομή προς τη λύση του. Αυτή η έμφαση σε διαφο ρετικές προσεγγίσεις είναι σαν καραμέλα εγκεφάλου για τους στοχαστές.
Όλοι έχουμε ακούσει κατά καιρούς ιστορίες για διάσημους επιστήμονες για τους οποίους λέγεται ότι δεν ήταν οι καλύτεροι μαθητές στην τάξη τους ή ότι δεν ήταν οι καλύτεροι στις σπουδές τους αρχικά. Στο μυαλό μας έρχονται ο Einstein και ο Edison. Ίσως η απάντηση είναι ότι ήταν οι καλύτεροι, αλλά με τον δικό τους τρόπο,
με πρακτικές και λογικές που δεν ήταν αποδεκτές από τους άλλους. Το βιβλίο αυτό είναι μια ευκαιρία για κάποιους να ανακαλύψουν τις δυνατότητές τους και έχει σχεδιαστεί με τους εξής στόχους:
– Να προσφέρει μια πανοραμική προσέγγιση στις δεξιότητες σκέψης που χρειάζονται τα παιδιά, ώστε να υπερέχουν στα μαθηματικά ενσωματώ νοντας ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών ειδών μαθηματικών προβλημάτων.
– Να ακολουθήσει τις παγκόσμιες τάσεις πάνω στις οποίες δομούνται οι μέθοδοι εκπαίδευσης στα μαθηματικά.
– Να παρέχει προκλήσεις, αλλά επίσης να προσφέρει μεγάλη διασκέδαση στην πορεία.
Τα προβλήματα που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο έχουν σχεδιαστεί για να οξύνουν τη δημιουργικότητα και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, καθώς και δεξιότητες μαθηματικού περιεχομένου στους μαθητές όλων των βαθμίδων του δημοτικού. Πολλά από αυτά έχουν επιλεγεί από φημισμένους διαγωνισμούς του εξωτερικού (The IVY league education center, Math league press New Jersey,
Kangaroo of Canada, κλπ) και άλλα αποτελούν πρωτογενές υλικό, πάντα όμως βασισμένα στη φιλοσοφία, να προκαλέσουν τη λογική, να εξάψουν τη φαντασία, να διευρύνουν τη σκέψη, να μας δώσουν ευχαρίστηση και τελικά να μας οδηγήσουν στην κορυφή της γνώσης.
Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται στη χώρα μας στις τάξεις του δημοτικού και του Γυμνασίου διαγωνισμοί που προσανατολίζονται σ’ αυτό το είδος των μαθηματικών, όπως οι διαγωνισμοί Πυθαγόρας και Μικρός Ευκλείδης της Ε.Μ.Ε και ο διαγωνισμός Καγκουρό.
Ο βασικότερος ίσως στόχος του βιβλίου αυτού είναι να προετοιμάσει τους μαθη τές όλων των τάξεων του Δημοτικού, ώστε να είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς αυτούς και γενικότερα να αντιληφθούν τη λογική των ουσιαστικών μαθηματικών.
Το βιβλίο περιέχει με κωδικοποιημένο τρόπο όλη την σημαντική θεωρία του δημοτικού, λυμένες και άλυτες ασκήσεις για όλες τις βαθμίδες των διαγωνισμών, ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία που είναι χρήσιμα για να κατανοήσουν τη φιλο σοφία των μαθηματικών και άλλες ευχάριστες εκπλήξεις.
Είναι ένα βιβλίο που μπορεί να γίνει ένας καλός φίλος για τους μαθητές αλλά και για τους γονείς τους σε όλη τη μαθητική ζωή του δημοτικού σχολείου.
Ν. Ζέρβας, Μαθηματικός
Α. Παπαϊωάννου, Μαθηματικός