Διαθρησκειακοί διάλογοι

[...] Στο παρόν έργο επιχειρούμε να παρακολουθήσουμε τη σύγχρονη ιστορία των διαλόγων του Χριστιανισμού με το Ισλάμ. Για την ορθή κατανόηση του θέματος αναγόμαστε αφενός μεν στην πρώτη ιστορία συνάντησης και αντιπαράθεσης των δύο θρησκειών, αφετέρου δε στην ιδιαίτερη σχέση του ελληνικού κόσμου και της ορθοδοξίας με το Ισλάμ. Η ιδέα γι' αυτό το βιβλίο, το οποίο αποτελεί μια συλλογή και ευρύτερη επεξεργασία άρθρων και μελετών μας σχετικών με τα εν λόγω θέματα, απηχεί εν πολλοίς τις ανάγκες του μαθήματος του διαθρησκειακού διαλόγου. Το μάθημα του διαθρησκεικού διαλόγου διδάσκεται επιτυχώς στο Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εδώ και τέσσερις δεκαετίες, και έχει ως κύριο σκοπό τη γνωριμία των φοιτητών με τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης των αρχών των μεγάλων θρησκειών προς τις θεμελιώδεις αρχές της χριστιανικής διδασκαλίας, καθώς και τη γνώση του διαχρονικού διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας, με επικεφαλής το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και του Ισλάμ. Κατά τις παραδόσεις μας όμως, διαφάνηκε η ανάγκη μιας ιστορικής πρωτίστως και συστηματικής παρουσίασης της συνάντησης του Χριστιανισμού με το Ισλάμ, καθώς και της ιδιαίτερης σχέσης της Ελλάδος με αυτό. Σχέση, η οποία μπορεί να συνεισφέρει εποικοδομητικά και ουσιαστικά στους παγκόσμιους διαθρησκειακούς διάλογους, και να βοηθήσει στην ομαλή συμβίωση χριστιανών και μουσουλμάνων εντός της κοινωνίας, θελήσαμε ακολούθως να παρουσιάσουμε τις βασικές αρχές της διαθρησκειακής εκπαίδευσης, παρέχοντας πληροφορίες για τις πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή των άλλων μη ορθοδόξων εκκλησιών, δίδοντας έτσι τη δυνατότητα στον αναγνώστη να αφουγκραστεί την αγωνία των ημερών για ειρηνική των λαών συμβίωση, και να ασκήσει κριτικά τη σκέψη του προς τις ανάγκες του διαθρησκειακού διαλόγου, έτσι όπως αυτές διαμορφώνονται κατά την τρίτη χιλιετία. Καλούμε δηλαδή τον φοιτητή-αναγνώστη να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του με τη δική του θρησκευτική παράδοση και να την δει ως ένα μέσο καταλλαγής και συμφιλίωσης με ανθρώπους άλλων πίστεων και πολιτιστικών συμφραζομένων, με τους οποίους καλείται να συμβιώσει εντός της πολυπολιτισμικής μας κοινωνίας.

Για τις ανάγκες αυτού του βιβλίου τα άρθρα και οι μελέτες διαμορφώθηκαν εκ νέου, αποδόθηκαν στην ελληνική γλώσσα όσα έχουν δημοσιευτεί σε διεθνείς συλλογικούς τόμους, βελτιώθηκαν και συμπληρώθηκαν με νέα στοιχεία και εκτενείς βιβλιογραφικές αναφορές. Οι αρχικές δημοσιεύσεις σημειώνονται σε παράρτημα στο τέλος του έργου. [...]

(από τον πρόλογο του βιβλίου)