Η έκλειψη του υποκειμένου

Η εποχή μας -η εποχή της Νεωτερικότητας- αφού ανέδειξε το εξατομικευμένο υποκείμενο σε θεμέλιο του ιδρυτικού της παραδείγματος (της κοσμοθεωρίας της), ανακαλύπτει περιδεής ότι στην πραγματικότητα το έχει οδηγήσει στην εξαφάνισή του. Ενώ π.χ. έχει κάνει σημαία της τα «ανθρώπινα δικαιώματα», εξαφάνισε το υποκείμενο που υποτίθεται ότι είναι φορέας αυτών των δικαιωμάτων. Και μάλιστα τόσο το ατομικό όσο και το συλλογικό υποκείμενο, τα οποία βλέπουμε να θρυμματίζονται και να απορροφώνται από τους απρόσωπους κοινωνικούς μηχανισμούς.
Πρόκειται όμως για πραγματική και αμετάκλητη εξαφάνιση του υποκειμένου ή για «έκλειψη», δηλαδή για προσωρινή απουσία του, λόγω επικάλυψης από κάτι άλλο, που στέκεται εμπρός του; Ποιό είναι αυτό το «κάτι άλλο»; Και τί θα έχει απομείνει από το υποκείμενο αν και όταν η «έκλειψη» παρέλθει;
Η προβληματική του βιβλίου πάνω στα ερωτήματα αυτά αναπτύσσεται σε τρεις βαθμίδες: α) Η σημερινή κρίση είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας των κινημάτων υπέρβασης του καπιταλισμού. Δηλδή της χρεωκοπίας τόσο του καπιταλιστικού ατομικισμού όσο και του σοσιαλιστικού κολεκτιβισμού. β) Το πρόβλημα της υπέρβασης αυτής δεν είναι ιστορικιστικό αλλά οντολογικό. Δηλαδή το ζητούμενο είναι η αναθεμελίωση του σύγχρονου πολιτισμού σε μιαν άλλη κοινωνική οντολογία. γ) Κρίσιμα στοιχεία για μια πραγματικά εναλλακτική κοινωνική οντολογία είναι δυνατόν να βρεθούν στην οικουμενική ελληνική παράδοση και συνίσταται στο συνδυασμό προσωποκεντρικής οντολογίας και πολιτειακού κοινοτισμού.