Τρεις παλιές ιστορίες

ΑΡΩΜΑ ΑΠΟ ΖΙΣΚΙΝΤ



Δεν είναι τρεις, ούτε είναι παλιές. Παρά τον τίτλο που επέλεξε ο Πάτρικ Ζίσκιντ γι' αυτό το βιβλίο του, ΤΡΕΙΣ ΠΑΛΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ, η έκδοση φιλοξενεί τέσσερις νουβέλες γραμμένες στην εικοσαετία 1976-1995. Τα κείμενα αυτά, έχουν ως βασικό κοινό τους γνώρισμα την κεντρική τους ιδέα: κάποιες πληγές, ανώδυνες φαινομενικά, μεγεθύνονται σιγά-σιγά με τη φαντασία μας μέχρι που γίνονται μοιραίες. Εκείνο που ακολουθεί, ο θάνατος, ή, έστω, η παραίτηση, είναι επομένως φυσιολογική κατάληξη.


Στις ΤΡΕΙΣ ΠΑΛΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ παρακολουθούμε την ιστορία ενός μεγαλοφυούς και αξεπέραστου σκακιστή με ουδέτερο και ασήμαντο παρουσιαστικό, που κάθε μέρα εξοντώνει τους αντιπάλους του στον παρισινό "Κήπο του Λουξεμβούργου". Μέχρι που εμφανίζεται ένας μυστήριος νέος και τον προκαλεί. Όλοι ελπίζουν ότι επιτέλους ο πρωταθλητής θα νικηθεί, όλοι χειροκροτούν κάθε μέτρια κίνηση του νέου που πολύ γρήγορα χάνει το παιχνίδι. Όμως ο πρωταθλητής νιώθει νικημένος γιατί κι εκείνος είχε εντυπωσιαστεί, παγιδευτεί, εξαπατηθεί από τα φαινόμενα. Ακριβώς οι αμφιβολίες που ένιωσε για τις ικανότητές του, τον οδηγούν να εγκαταλείψει το σκάκι.


Μια άλλη ιστορία είναι αυτή της ζωγράφου, η οποία οδηγείται στην αυτοκτονία μετά το σχόλιο κριτικού που πίστευε ότι θα τη βοηθούσε αν πρόσθετε κάποιες ενστάσεις στην ενθουσιώδη κριτική του. Στο τέλος του κομματιού διαπιστώνουμε ότι έχει συμβεί μια παρεξήγηση, από αυτές που πολύ αγαπά ο συγγραφέας, η οποία και απέβη μοιραία. Φταίει όμως αυτό, ή μήπως η ζωγράφος είχε αυτοκαταστροφικές τάσεις, όπως όλοι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου;


Ο Πάτρικ Ζίσκιντ και γι' αυτές τις νουβέλες του, έψαξε στο σωρό των φαινομενικά ασήμαντων για να βρει τα σπουδαία, με τη δεξιοτεχνία του ψηφιδογράφου που περνά μέσα από δεύτερης σημασίας πρόσωπα και πράγματα για να οδηγηθεί στο βάθος της ανθρώπινης ύπαρξης. Δίνοντας πάντοτε σημασία και στη λέξη, στο νοηματικό αλλά και ψυχολογικό φορτίο της, ο συγγραφέας ισορροπεί θαυμαστά ανάμεσα στο ρομαντισμό και στη φιλοσοφημένη και φιλοσοφική αντιμετώπιση των πραγμάτων.