Ταξίδι στην Ανατολία με τον Ουίλιαμ Σαρογιάν

Όπως λέει ο Ζομπιάν: "...Γράφοντας την ιστορία αυτού του ταξιδιού, θέλησα στο μέτρο του δυνατού να γνωρίσω στους αναγνώστες τις εμπειρίες αυτές που έζησα μαζί με τον Ουίλιαμ Σαρογιάν. Πριν από το ταξίδι αυτό, εκτός από κάποια ελάχιστα πράγματα, δεν γνώριζα σχεδόν τίποτα για τα μέρη αυτά. Δεν γνώριζα την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, την Τραπεζούντα, το Ερζερούμ. Δεν γνώριζα επίσης τις διάφορες περιοχές της Ανατολίας, που ήταν πλούσιες σε ιστορία και μνημεία".

Το βιβλίο "Ταξίδι στην Ανατολία με τον Ουίλιαμ Σαρογιάν", αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό ψηφιδωτό στη σειρά του Στοχαστή Ταξίδια - Ανακαλύψεις. Παράλληλα, εμπλουτίζει με ξεχωριστό υλικό την εποποιία του ανθρώπου στην προσπάθεια του να επαναλάβει το εγχείρημα του Οδυσσέα. Η επιστροφή στην πατρώα γη ταυτίζεται και στην περίπτωση του Σαρογιάν με τον στόχο της επανασύνδεσης και της συνέχειας της ιστορίας, μιας ιστορίας που βίαια διακόπηκε λόγω εξωτερικών παρεμβάσεων.

Αφορμή λοιπόν για τη συγγραφή και έκδοση αυτού του βιβλίου αποτέλεσε η διακαής επιθυμία του διάσημου Αμερικανοαρμένιου συγγραφέα Ουίλιαμ Σαρογιάν, να επισκεφθεί το Μπιτλίς, την πόλη καταγωγής του ή ό,τι εν πάση περιπτώσει, απέμεινε από αυτήν ύστερα από την Γενοκτονία. Η επιθυμία του αυτή θα πραγματοποιηθεί ύστερα από 56 χρόνια, δηλαδή το 1964. Συνοδός, χρονικογράφος, γραμματέας και φίλος σ' αυτό το ταξίδι του Σαρογιάν υπήρξε ο δημοσιογράφος της αρμενικής εφημερίδας "Μαρμαρά" της Κωνσταντινούπολης, Μπεντρός Ζομπιάν, ο συγγραφέας του έργου.

Ο Ζομπιάν, θα αναλάβει τον ρόλο του "μεταδότη" των σκέψεων του Σαρογιάν και θα κατορθώσει να αποτυπώσει στο βιβλίο αυτό, με τρόπο ζωντανό και γλαφυρό, τις εντυπώσεις από το κοινό τους ταξίδι, ένα ταξίδι προσκύνημα, σε τόπους με ανυπολόγιστο ιστορικό βάρος και μνήμες. Οι "θησαυροί" αυτοί της ιστορίας που θα συναντήσουν οι δύο συνταξιδιώτες στο οδοιπορικό τους, θα έχουν ιδιαίτερη σημασία τόσο για τους ίδιους - μιας και αποτελούν τον τόπο καταγωγής τους ως Αρμενίων - αλλά και για όλους εμάς, εφόσον η ιστορία των Ελλήνων ταυτίζεται, από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή, άμεσα με την Ανατολία.