Σε αναζήτηση σκοπού σε έναν κόσμο χωρίς σκοπό

Ο σκοπός είναι τροφή, σαν το ψωμί. Το να λέμε ότι το ψωμί είναι για το σώμα και ο σκοπός για την ψυχή είναι λάθος. Γιατί δεν υπάρχει σώμα χωρίς ψυχή και ψυχή χωρίς σώμα· πρόκειται για «ένα και το αυτό». Η διαφορά είναι ότι για το ψωμί γνωρίζουμε τις φυσικές και βιολογικές ιδιότητές του· γνωρίζουμε το «πώς» λειτουργεί ως τροφή. Μας πήρε κάποιες χιλιάδες χρόνια να φτάσουμε ώς εκεί. Για τον σκοπό δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο σημείο αυτό, αλλά είναι ζήτημα χρόνου. Γνωρίζουμε όμως κάτι πολύ σημαντικό: ότι το Σύμπαν πορεύεται χωρίς σκοπό· ότι ο σκοπός είναι έξω από τη φύση· ότι είναι απλώς μια ταμπέλα που εμείς κολλήσαμε επάνω της. Σ’ αυτό δεν διαφέρουμε πολύ από το τετράχρονο παιδί και τον Άγιο Βασίλη που κατεβαίνει από την καμινάδα. Σε λίγα χρόνια ο Άγιος Βασίλης θα αποτελεί για το παιδί μια ευχάριστη ανάμνηση μιας αυταπάτης. Δεν είναι τόσο εύκολο με τον σκοπό. Γιατί από τη στιγμή που ο σκοπός αναγνωριστεί ως αυταπάτη θα έχει χάσει την αξία του ως τροφή. Φθάνουμε έτσι μπρος στο μεγάλο δίλημμα. Απ’ τη μια είναι η «χωρίς σκοπό» πραγματικότητα. Απ’ την άλλη είναι η βιοτική μας ανάγκη για σκοπό. Δεν βοηθάει να επιβάλουμε στον εαυτό μας την εντύπωση ότι υπάρχει σκοπός· το να ζούμε σε μια «ενσυνείδητη» αυταπάτη δεν είναι λύση. Τι μας απομένει; Το βιβλίο προτείνει ότι υπάρχουν υποκατάστατα του σκοπού και καλεί τον αναγνώστη να τα ανακαλύψει.


Περιεχόμενα
1. Ο δρόμος προς την ηθική: μέσα από την αποκάλυψη ή την ανακάλυψη;
2. Από την υπόθεση στη θεωρία ή ο μαζοχισμός του επιστήμονα
3. Διαφορετικότητα: ένας νόμος της φύσης
4. «Γεράκι» ή «περιστέρι»; Μη βιαστείτε να απαντήσετε
5. Επικοινωνία: ένα μάθημα από το παγώνι
6. Ο τζόγος των γονιδίων ή ο αστεϊσμός του Χώλντεϊν
7. Αλτρουιστές, εγωιστές και τα λοιπά: έτσι είναι αν έτσι νομίζετε
8. Γνώση: μια αλυσίδα με τρεις κρίκους
9. Βιολογική και κοινωνική εξέλιξη: μια παραπλανητική διάκριση
10. Γνώση και αλήθεια: δύο ασύμβατες έννοιες
11. Μια δεύτερη ματιά στη γνώση: η δύναμη και οι αδυναμίες της
12. Ιδιοκεντρισμός: μια δαρβινική πλάνη
13. Σκοπός: μια άλλη δαρβινική πλάνη
14. Ελεύθερη βούληση: μία ακόμη δαρβινική πλάνη;
15. Περί Θεού: οι απόψεις μου αφορούν εμένα και κανέναν άλλο
16. Θρησκείες: όταν το δόγμα μολύνει την παράδοση
17. Θρησκείες: το δόγμα της μετά θάνατον ζωής
18. Θρησκείες και παγκοσμιοποίηση: είναι δυνατή η συμβίωση;
19. Πολιτισμική διαφορετικότητα: πώς θα την διαχειριστούμε;
20. Τύχη και πιθανότητα: ένα παραμύθι της Ανατολής
21. Η ενοποίηση της γνώσης: πού, πότε και πώς (και γιατί)
22. Ο αφελής επιστημονισμός ή περί του δικαιώματος του φιλοσοφείν
23. Αλήθεια και ομορφιά: μια αξιοθαύμαστη ομοιότητα
24. Η ομορφιά ως προσαρμογή: επιστροφή στην πεζή πραγματικότητα
25. Λέξεις και είδη: βίοι παράλληλοι
26. Ο άγιος Άλαν Τιούρινγκ και η μηχανιστική ηθική
27. Το οντολογικό κενό της φυσιοκρατικής πλάνης
28. Για έναν ηθικό ρεαλισμό «κατά το μοντέλο»
29. Η ωφελιμιστική πλευρά του ηθικού ρεαλισμού
30. Η ανακάλυψη ενός σκοπού ή η απολογία ενός βιολόγου